ఆత్యాశకి పోతే
కథలో ధర్మవరంలోని కేశవయ్య అనే వ్యాపారి, ఒక ముసలిఆయన ఏనుగుతో జీవించేవాడు. ఆ ఏనుగు, వివాహాలు, తిరునాళ్ళ వంటి కార్యక్రమాల్లో ఊరేగింపుల కోసం అద్దెకిస్తుండేవాడు. ఒక రోజు, సోమయ్య అనే రైతు తన కొడుకుకు పెళ్ళి కోసం ఆ ఏనుగుని అద్దెకు తీసుకున్నాడు. ఊరేగింపు బాగా జరిగి, ఆ తరువాత ఏనుగు అస్వస్థంగా పడిపోయి మరణించింది.
సోమయ్య దీనిని కేశవయ్యకి తెలియజేసి, అతన్ని గోప్యంగా నివేదించాడు. కేశవయ్య దారుణంగా ఏడవడం మొదలు పెట్టాడు. "నేను ఈ ఏనుగును బాగా ధర పెట్టి కొనుక్కున్నాను, అది నా ప్రాణం. నాకే తిరిగి దానిని ఇవ్వాలి లేదా నీ ఆస్తిమొత్తాన్ని రాసివ్వాలి!" అన్నాడు.
సోమయ్య కేశవయ్యకి చెప్పాడు, "నా బాధ్యతగా ఆ ఏనుగుకు సమానంగా తప్పక పరిహారం ఇస్తాను, దాని దహన సంస్కారాలు కూడా నేను నిర్వహిస్తాను!" అయినా, కేశవయ్య ఒప్పుకోలేదు. "నా ఏనుగుని నాకివ్వు!" అని పట్టుబట్టాడు.
ఇప్పుడు సోమయ్య, గ్రామ పెద్ద రామారావు దగ్గర వెళ్లి తన గొడవ గురించి చెప్పాడు. రామారావు అతనికి ఒక ఉపాయం చెప్పాడు. "మీ వివాదం ఇక్కడే పరిష్కారం కాకుండా, మీరు సోమయ్యని పిలిచి, ముగ్గురు న్యాయస్థానానికి వెళ్ళిపోవాలి!" అన్నాడు.
కేశవయ్య, సోమయ్య ఇంటికి వెళ్లినప్పుడు, గుమ్మం తలుపు మూసి ఉంది. "సోమయ్యా!" అని పిలుస్తూ, తలుపు నెట్టి లోపలికి అడుగుపెట్టాడు. అప్పటికే అక్కడ ఉన్న కుండలు, ఇతర వస్తువులు పడిపోయి దెబ్బతిన్నాయి. సోమయ్య లోపల నుంచి వచ్చి, "ఈ కుండలు మా నాన్న కాలంలో కొన్నవి, వాటిని నేను ప్రాణంగా చూసుకుంటున్నా!" అన్నాడు. "ఇప్పుడు మీరు నా కుండల్ని నడిపించగలరు, లేక కోటి రూపాయలు ఇచ్చి పరిష్కరించండి" అన్నాడు.
కేశవయ్య షాక్ లో ఉన్నాడు, "కోటి రూపాయలు కుండలకి... ఇది అ న్యాయం కాదా?" అన్నాడు. "మరియు మీరు మీ ఏనుగును నీ అనుకూలం గానీ ఆస్తి మొత్తం రాసివ్వాలని అనుకోవడం మాత్రం న్యాయమా, కేశవయ్య?" అన్నాడు రామారావు.
ఈ సమయంలో కేశవయ్య అర్థం చేసుకున్నాడు. తన తప్పు నేరుగా గ్రహించి, ఆ ఏనుగు ధర తీసుకుని వెళ్ళిపోయాడు.
ఈ కథ మనం బహుశ మన వస్తువులను ఎక్కువ విలువగా పరిగణించుకోవడంలో ఎంత పొరబాటుకు గురవుతామో, అదే విధంగా మన సంపదపై అధిక ఆందోళనతో మన జీవితాన్ని ప్రభావితం చేసుకోవచ్చు అని తెలియజేస్తుంది.
కథ యొక్క నీతి: అతి ఆస్తి ఆశ, న్యాయాన్ని మరచే ప్రమాదానికి దారి తీస్తుంది.