శ్రీమద్వేంకటవల్లభ
కామిని చేటీకృతేంధ్రకామిని హంసీ
గామిని పక్షికులాధిప
గామిని సకలామరీశిఖామణి లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవిని శ్రీవేంకటేశ్వరుడి ధ్యానంలో గౌరవించడమే. ఆమె పరమ శ్రేష్ఠ, అధిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన దివ్యభగవతీ, ఆమె గమనంలో పవిత్రత మరియు విశాలమైన శక్తి ప్రతిబింబిస్తుంది. ఆమెను పక్షుల రాజ్యాన్ని నియంత్రించే అమ్మవారిగా, శుభ మరియు అభ్యుదయ లక్ష్మిగా దర్శించవచ్చు.
న్యాయిని విష్ణుమనస్సం
స్థాయిని భుజగాధిరాజశాయిని శుభసం
ధాయిని పీతాంబరపరి
ధాయిని సకలార్థసిద్ధిదాయిని లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క ధర్మాన్ని, న్యాయాన్ని మరియు కృపను అభివర్ణిస్తుంది. ఆమె విష్ణువు హృదయంలో ఉండి అన్ని భక్తుల సంకల్పాలను తీర్చే శక్తిని కలిగిన వేంకటవల్లభీ. ఆమె శేషశయ్యపై విశ్రాంతి తీసుకుంటూ పరమ శుభాన్ని ప్రసాదించేవారు.
చారుమునీంద్రమనస్సం
చారిణి భక్తసుమనోనుచారిణి వినమ
చ్చారిణి భువనాభినుతా
చారిణి సంతతశుభదవిచారిణి లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క మనోభావాలను మరియు భక్తుల పట్ల ఆమె కృపను వర్ణిస్తుంది. ఆమె భక్తులను అందరూ సత్కరించేవారు, వారు ఆమెను ప్రార్థిస్తూ దీవించబడ్డారు. ఆమె భువనాన్ని ఆశీర్వదించి సంతోషాన్ని పంచుతూ, జీవితాల్లో మంచి వారసత్వాన్ని ఇచ్చే దేవత.
వృజినసమాజవిభంజని
నిజభక్తమనోబ్జరంజనీ నేత్రవిభా
విజితమదఖంజనీ స
ర్వజగద్రవ్యాంజనీ నిరంజని లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క ధర్మశక్తి మరియు దయను వివరిస్తుంది. ఆమె సమాజంలోని పాపాలను శాంతింపజేసే శక్తిని కలిగి ఉండి, నిజమైన భక్తుల హృదయాలను శుద్ధి చేస్తుంది. ఆమె ప్రపంచం లోని సంపద మరియు శాంతిని ప్రసాదించే దేవతగా ఉంది.
కమలాక్షదివ్యమహిషీ
కమలా పద్మా రమా జగజ్జననీ మా
కమలవనీనిలయామృత
కమలనిధిప్రియకుమారికా శ్రీలక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క సౌందర్యాన్ని, ఆమె పద్మాక్ష(లోటస్ కంటి)గా ఉన్న భగవాన్ విష్ణు యొక్క భాగ్యదాతగా అభివర్ణిస్తుంది. ఆమె శుద్ధమైన, సాహసంగా భగవాన్ విష్ణుతో కలిసి ఉండే ప్రేమగాథ. ఆమె కమలవనంలో నివసించే అమృతదాత్రి.
భువి శ్రీమచ్ఛేషమఠ ప
రవస్తు జియ్యరు శిరోగ్రరత్నకృపాపాం
గవిభావితాష్టఘంటా
కవితాద్రవిణాఢ్యుఁడను తగంగా లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క దయ, కృప మరియు సంపదను వివరించును. ఆమె భక్తులను ఆశీర్వదిస్తూ వారి అవసరాలను తీర్చుతుంది, శుభం మరియు మానసిక శాంతిని కురిపిస్తుంది. ఆమె పాపాలను నశింపజేసే శక్తిని కలిగి ఉంటుంది.
అనుపమకవితారచనా
ఘనప్రవీణుండ మదకుకవిమూర్ధ్నవిలుం
ఠనకుశలహస్తపల్లవుఁ
డను మునినాథాభిధానుఁడను శ్రీలక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క కవితా గుణం మరియు ఆమె ప్రసాదించే విద్యను తెలిపింది. ఆమె సృజనాత్మకత మరియు ఆధ్యాత్మిక ఆలోచనలు కావ్యాలలో ప్రతిబింబిస్తాయి. ఆమె పుత్తడిన శక్తి సృజనాత్మకతను వృద్ధిపరిచే దివ్యగుణమయిన దేవత.
మందారమంజరీమక
రందఝరీమాధురీధురాభరణవచో
బృందంబులు నీపేరిటఁ
గందంబులు చెప్పువాఁడఁ గైకొను లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క సౌందర్యాన్ని మరియు ఆమె భక్తుల పట్ల కృపను గాయించెదరు. ఆమె మాటలు, పనులు, భక్తులకు, అన్ని దేవతలకు అందమైన, శ్రేష్ఠమైన భవనాల వంటి ప్రతిధ్వనిని కలిగి ఉంటాయి.
కందంబులు కవి మధురస
కుందంబులు సకలదీనకోకిలచయమా
కందంబులు భక్తజనా
నందంబులు శతకముగ నొనర్తును లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క మహిమను గౌరవించే భక్తులకు ప్రత్యేకంగా చెప్పారు. ఆమె కందంబులు, రత్నాల వంటి గొప్ప ప్రకృతి వనరులు అందించేవారు. ఆమె మాటలు ప్రతీ భక్తుని ఉత్సాహపరిచే ఒక అద్భుతమైన సంగీతంగా వినిపిస్తాయి.
సరసోక్తిసరణి సుందర
తరశతకందప్రసూనదామక మతిభ
క్తి రచించి సమర్పించెదఁ
గరుణం గైకొనుము సిరులు గ్రాలఁగ లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క ఔదార్యాన్ని, కృపను మరియు ఆధ్యాత్మిక సహాయం కాంక్షించే భక్తులపై ఆమె ఇచ్చే దయను గాంభీర్యంగా వర్ణిస్తుంది. ఆమె చేసే ప్రార్థనలు, దయామయి శక్తి ద్వారా ప్రపంచంలోని భక్తులందరికీ సుఖశాంతి ప్రసాదిస్తాయి.
ప్రణవాకారిణి విష్ణు
ప్రణయిని ప్రణతప్రజార్తిభంజననిపుణీ
ప్రణుతజన మందిరప్రాం
గణవిలసత్పారిజాతకద్రుమ లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవిని శక్తి, కృప మరియు భక్తుల సంరక్షణగా వర్ణిస్తుంది. ఆమెకు ప్రణవాత్మక శక్తి ఉంది, విష్ణువు యొక్క హృదయంలో నివసించే లక్ష్మీ దేవి, భక్తుల ఆందోళనలను తొలగించే శక్తితో జనసమూహాన్ని ఆదరిస్తుంది. ఆమె యొక్క శక్తివంతమైన పరిధి, పవిత్రత మరియు సమాజంలోని ప్రతి వ్యక్తికి శుభం అందించటం గురించి ఈ పద్యం వివరిస్తుంది.
వైమానికమానవతీ
స్తోమార్పితకల్పవృక్షసుమమాలామో
దామోదితదివ్యాంగీ
సామాగమగానరసహసన్ముఖి లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క అపరిమిత దయ, ఆమె దేవతలకు మరియు భక్తులకు ఇస్తున్న ఆశీర్వాదాన్ని తెలిపింది. ఆమె పూజారులు మరియు భక్తుల సంకల్పాలను అమలు చేసే దివ్యమైన లక్ష్మి. ఆధ్యాత్మిక శక్తితో కూడిన లక్ష్మీ దేవి, కాల్పవృక్షమంతయు, ఆశలను ఇవ్వటం ద్వారా చిన్ని లేదా పెద్ద అనుభవాల నుండి శాంతిని ప్రసాదిస్తారు.
చారుచరణ సారసలా
క్షారససంలక్షితాంబుజాతేక్షణ వ
క్షోరత్ననికేతన మ
ధ్యారమ్యస్థలిని నతజనావని లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క కనుల వెలుగును, అందమైన లక్షణాలను, మరియు దయాచేసే శక్తిని వర్ణిస్తుంది. ఆమె చరిత్రలో ఎంతో విలక్షణమైనది, ఆమె యొక్క సృష్టిలో పరిచయం, పారిజాతవృక్షాల వంటి గొప్ప విలువలకు ప్రతీక. ఆమె చరణాలు, మనస్సును శాంతి మరియు శుభం తీసుకు వస్తాయి.
మునిరాజరాజవదనా
జనసుమనఃపంకజాతసమదాలిని పా
వనశీలినీ మహాశో
భనశాలిని దీనజాలపాలిని లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవిని గౌరవించేందుకు, ఆమె శక్తి మరియు మహిమను వర్ణిస్తుంది. ఆమె భక్తుల భవనాలను శుభదాయకంగా మార్చుతూనే, పాపాలను తొలగించి వారి హృదయాల్లో ధర్మాన్ని పెంచే శక్తిని కలిగి ఉంటారు. లక్ష్మీ అనేది పరమ పవిత్రత యొక్క ప్రతిరూపం మరియు ప్రపంచానికి శుభాన్ని తీసుకురావడమే లక్ష్యం.
సురకమలముఖీ కోమల
కరపల్లవపీడ్యమానకమనీయపదాం
బురుహయుగళీనిరర్గళ
కరుణారసభరితహృదయకమలా లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క మృదువైన, అనుకూలమైన శక్తిని వర్ణిస్తుంది. ఆమె అమూల్యమైన కరపల్లవాలతో భక్తుల హృదయాలను సంపూర్ణంగా కట్టిపడేస్తుంది. ఆమె చేయి, చారితమైన పదాలను ప్రతిబింబిస్తూ భక్తుల పట్ల శ్రద్ధాయుతమైన అనుబంధాన్ని కలిగిస్తాయి.
జలజభవప్రముఖాఖిల
నిలింపలీలావతీమణీకరతలసం
చలితమణిచామరచయా
నిలనవటదలకాళిలలితనిటలా లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క దయ, ఆమె భక్తులకు కలిగించే శాంతిని, ప్రశాంతతను, శక్తిని తెలియజేస్తుంది. ఆమె జలపాతం లాంటి శక్తులతో ప్రపంచంలో శ్రద్ధను మరియు శాంతిని పెంచుతూ, ఇక్కడ మరియు ఎక్కడా నిత్యం పరిపూర్ణమైన శ్రేయస్సు ప్రసాదించేది. ఆమె క్రొత్త స్వరం, నూతన జీవన మార్గాలను ప్రారంభించే సౌమ్యమైన దైవం.
విరజాతరంగిణీక
ర్బురమయసైకతవితానముద్రితచరణాం
బురుహరథాంకుశహలక
ల్పరథాంగదరాబ్జవజ్రలాంఛని లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క అందమైన రూపాన్ని మరియు ఆమె చూపించే శక్తిని వర్ణిస్తుంది. ఆమె కమల పూవుల వలె అందమైనదిగా ప్రతిబింబిస్తుంది. ఆమెని చూసినప్పుడు మనస్సులో ఒక అద్భుతమైన శాంతి ఉద్భవిస్తుంది, మరియు ఆమె రత్నాలపై ప్రవహించేవి, అత్యంత శక్తివంతమైన లక్ష్మీ.
లలితాబ్ధ్యంతరిలామ
ధ్యలసద్వనకుసుమరసఝరావర్ధితక
ల్పలతావితానకలితో
జ్జ్వలచింతారత్నపీఠవాసిని లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క పరమ సౌందర్యాన్ని, దయను, అభయాన్ని వ్యక్తం చేస్తుంది. ఆమె అమూల్య రత్నాలను ధరిస్తూ సర్వప్రపంచాన్నీ కాపాడే దేవతగా ఉన్నారు. ఆమె స్త్రీపురుషులందరికీ ఆశ, రక్షణ, మరియు శాంతిని ఇచ్చే ప్రకృతిశక్తి. ఆమె యొక్క మధురమైన మాటలు భక్తుల హృదయాల్లో పాకించి, వారిని ఆనందిస్తాయి.
స్వారాట్ప్రముఖాఖిలబృం
దారకబృందోరుమౌళితటమాణిక్య
స్ఫారకిరణ దీపావళి
నీరాజనరాజతాంఘ్రినీరజ లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క ధృడమైన నిర్ణయాలను, ఆమె భక్తులకు ఇచ్చే శక్తిని, మానవాళి యొక్క సాంకల్పిక వృద్ధిని వివరించింది. ఆమె ముఖంలో ప్రకాశించే సంపద, రంగుల విస్తారం, భక్తుల కోసం రక్షణ ఇవ్వడం వంటి లక్షణాలను వివరించడం, ఆమె పరమ శక్తి యొక్క ప్రతికూలత నుండి మానవాళికి ఆత్మీయమైన సహాయం అందించడం.
ఘనమాన్యవళక్షాంబర
మణినాదసభానిశాంతమకుటాదికమం
డనగోదంతావళవా
హనలీలోద్యానవనవిహారిణి లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం లక్ష్మీ దేవి యొక్క శాంతి మరియు స్వర్గమైన అందాలను తెలిపింది. ఆమె దయామయిన, కృపావంతమైన స్వభావం ప్రపంచంలోని ప్రతి జీవానికి శ్రేయస్సును అందించి, జీవితాన్ని ఆనందంగా మలచే దేవతగా తన గౌరవాన్ని సృష్టిస్తారు. ఆమెను ప్రార్థించిన ప్రతి వ్యక్తి, వాస్తవంగా ప్రేమతో నిండిన, పునరుద్ధరించబడిన జీవనంను పొందగలుగుతారు.
ఇందీవరమిత్రసుధా
స్యందనకౌస్తుభదిగంతసామజసామ్రా
ణ్మందారపుష్పవాటీ
బృందారకధేనుసోదరీమణి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి అనేక మానవ పునరుత్తానాలను మరియు స్వరూపాలను ప్రస్తావిస్తుంది. ఆమె ధన, శాంతి మరియు సంపద యొక్క దేవతగా, "సమాజసామ్రాజ్యం" అనే ఉద్దేశంతో ప్రజలకు రక్షణ కల్పించే శక్తి ఉన్నట్లుగా వర్ణించబడింది. ఆమె ప్రకృతి, సమాజం మరియు ధనపు శ్రేష్టతను ప్రోత్సహించే గొప్ప లక్ష్మీ.
శతమఖముఖనిఖిలహరి
తృతిశతపత్రాననావితానకరసమ
ర్పితచంద్రశకలపేటీ
ధృతరత్నసువర్ణమయకిరీటీ లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క శక్తిని మరియు స్వర్ణరత్నాలను కొనియాడుతుంది. ఆమె మహిమ అనేక కోటి హారులను, మహా సంపదను ఆపి, ధరణి మీద విశాల కిరీటంతో శోభిస్తుంది. ఆమె నిత్యమూ శుభప్రదాయినిగా మారి భక్తులను సంతోషపరుస్తుంది.
మధుకైటభవైరిప్రియ
మధురాధరి విలసమానమానాతీత
ప్రథితాసమానవైభవ
సుధామధురవాక్తరంగశోభిని లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి రసరంగమైన మాటలు, మధురమైన ధ్వనులతో ప్రజలను ఆకర్షిస్తుంది. ఆమె ధర్మ, ఐశ్వర్యం, మరియు ఆనందానికి గల కారణంగా "మధురాదిరి" రూపంలో దివ్య శక్తిగా గౌరవించబడింది.
పరమపదావాసిని సో
మరసాస్వాదనవిలోలమంజులహేమాం
బరశోభిని భక్తప్రియ
వరదాయిని దాంతిబ్రహ్మవాదిని లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క పరమానందం, పరమపదమైన స్వభావం, మరియు ఆమె భక్తులలో ఉన్న నిత్యసమ్మోహనాన్ని వర్ణిస్తుంది. ఆమెకు ఎప్పటికీ భక్తులు మనస్సులో నివాసం ఉంటుంది.
లలితనిజపీఠపార్శ్వ
స్థలసంస్థితవాగ్గిరీంద్రజారతిహస్తో
జ్జ్వలవీటికాకరండక
కళాచికారత్నపాదుకాయుగ లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి సంస్కృత, కళ, సంగీతం మరియు సంస్కృతిక అంశాలను సమర్థంగా ఆరాధిస్తూ ఆమె అన్ని పరిమితులలో పరిపూర్ణతను సాధించిందని ప్రకటిస్తుంది. ఆమె ఒక నూతన చైతన్యాన్ని తీసుకురావడంలో మరియు ప్రపంచానికి ఎంతో ప్రయోజనాన్ని కలిగించడంలో విశేషం.
నిరుపమనిర్మలఖేలిని
పరమేశ్వరి యాదిదేవి భక్తజనాళీ
పరతంత్రదివ్యసుమన
స్సరసీరుహపరమపురుషసహచరి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి అద్భుతమైన పవిత్రతను, పరమేశ్వరుని విభూతిని మరియు భక్తుల మమకారంతో సంపూర్ణతను పొందినవారిని ఆశీర్వదిస్తారు. ఆమె అనిత్య మరియు దివ్యమైన సంస్కారాన్ని కూడా ప్రతిబింబిస్తుంది.
ఆపత్సఖిశుభకరిస
ర్వోపద్రవవారిణీ శుభోజ్జ్వలభక్తా
ళీపారిజాత త్రిభువన
దీపాంకురమంగళాదిదేవత లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి శోభితమైన ఆశ్రయముగా మారి, ప్రతి కష్టాన్ని దూరం చేసేందుకు, సమాజంలో శ్రేష్టతని అందించేందుకు "శుభోద్యమునిచ్చే" శక్తిని కలిగి ఉంటారు. ఆమె శాంతి మరియు సంపత్తి యొక్క స్వరూపం.
నృపదృక్కమలావాసిని
నృపసింహాసననివాసినీ సకలమహా
నృపపాలినీ సుదుర్మద
నృవసంఘాతోగ్రశాసినీ శ్రీలక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి దేశంలో మరియు ప్రజల మధ్య ఒక న్యాయవంతమైన పాలనను ప్రోత్సహిస్తారు. ఆమె రాజు యొక్క కిరీటానికి సంబంధించిన ప్రతీకగా ఉంటారు, సమాజాన్ని పరిరక్షించి ద్రవ్య మరియు ఐశ్వర్యాలను అందించే దేవతగా భావించబడుతుంది.
యతిహృత్పంకజమధుకరి
పతగాధిపగమని పతితపావనిపరిర
క్షితనిర్జరి జగదుదయ
స్థితిసంహృతికరి యనంతధీనిధి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క పారమార్థిక శక్తి మరియు భక్తులకు మలయాళం ధన, ఆత్మపరిశుభ్రత మరియు రక్షణ కల్పించే వైభవం వర్ణించబడింది. ఆమె కేవలం భక్తుల దయతో కాకుండా, వాస్తవిక ప్రపంచంలోని అన్ని చింతనలకు సరైన మార్గం చూపిస్తారు.
దిగిభవితానానీతం
బగుచల్లనినీటతేట నభిషేకం బా
డుగరితతలమానికమా
భగవతి లావణ్యవతి ప్రభావతి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క సౌందర్యం, విశేషమైన శక్తి, మరియు దయని ప్రతిబింబిస్తుంది. ఆమె యొక్క ప్రభావం ప్రతి దృష్టికోణంలో అన్వయించబడుతుంది. "లావణ్యవతి" అనగా ఆమె తన స్వరూపంతో సమస్త విశ్వానికి శోభా కలిగించే దేవతగా వ్యక్తీకరించబడింది.
పెనుపడగదారికవణం
బును దినెడివయాళి వార్వముపయిం బలుప్రా
మినుకుంగొనవీదులఁ బెం
పున వాహ్యాళిం జరించు ముద్దియ లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి తన దయ మరియు శక్తితో ప్రజల కష్టాలను తొలగించి, ప్రతి పరిస్థితిలో వారికి సహాయం చేసే శక్తివంతమైన అమ్మవారు. ఆమె ఇంద్రధనుస్సు వంటి సౌకర్యాలను కలిగి, క్షేమం మరియు ఐశ్వర్యాన్ని ప్రదానం చేస్తుంది.
నలువ నెలతాల్పుమొదలుం
గలవేలుపుతలిరుబోండ్లగములు ననుంగుం
జెలికత్తియలై కొలువం
జెలువారు త్రిలోకజనని శ్రీకరి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క శక్తి మరియు విశేషతను ఈ శ్లోకం వెల్లడిస్తుంది. ఆమె త్రిలోకజననీగా, సమస్త లోకాల్లో సర్వస్వమైన ఆస్తి, సంపద, మరియు శాంతి అనేక రూపాలలో ప్రతిబింబితమవుతుంది.
నలినాక్షునురఃపీఠిం
గొలువై కచ్ఛపముకుందకుందాదినిధుల్
గొలువ జగంబుల నెనరుం
దలిర్ప రక్షించు భువననాయకి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి తన కాంతితో ప్రపంచాన్ని రక్షించేందుకు, భవిష్యత్తును కాపాడేందుకు "నలినాక్షు" (పద్మా) రూపంలో సమస్త బ్రహ్మాండాన్ని మార్గనిర్దేశం చేస్తుంది. ఆమె యొక్క ప్రభావం అనేక నామ, రూపాలతో ప్రకాశిస్తుందా అని తెలిపింది.
వినయము శాంతియు సత్యం
బును క్షమయును ధృతియు దానమును శ్రద్ధతపం
బును నీతియు ధర్మంబును
నను నిక్కల నాట్యమాడు నన్నువ లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క ఆత్మశక్తి మరియు నైతికతను ఈ శ్లోకం వివరిస్తుంది. ఆమె శాంతిని, వినయాన్ని, ధర్మాన్ని మరియు నైతికతను అందిస్తుంది. ఆమె భక్తులకు అమితమైన క్షమా, ధృడత, మరియు దానపు గుణాలను ప్రసాదిస్తుంది.
త్వదనుగ్రహపాత్రుండు జ
గదభినుతుం డధికభోగి ఘనయశుఁడు మణీ
సదనచరుండు ప్రబుద్ధియు
సదయుఁడు నృపమకుటఘటితచరణుఁడు లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క అనుగ్రహం పొందిన వ్యక్తుల జీవితాన్ని వైభవంగా మలిచే శక్తిని ప్రతిబింబిస్తుంది. ఆమె అనుగ్రహం వల్ల ఒక వ్యక్తి ధనవంతుడి, ప్రశస్తుడి, పుడమిని జయించేవాడిగా మారుతాడు.
కమలాలయ త్వద్భ్రూవి
భ్రమభేదం బీశదాసవైషమ్యము లో
కము నిమ్నోన్నతము నొన
ర్చు మహాశ్చర్యము తలంచి చూడఁగ లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క పవిత్రత మరియు మహిమను ఈ శ్లోకం వివరిస్తుంది. ఆమె కనుపలుకులతో సమస్త విషయాలకు సకారాత్మక మార్పు కలిగిస్తుంది. ఈ శ్లోకంలో "కమలాలయ" (పద్మాసనమైన) అని ఉద్దేశించడం ద్వారా ఆమె నిత్యమూ శ్రేష్టమైన శక్తిని వ్యక్తీకరిస్తుంది.
నీనెనరు గొనం బింతని
జానుగఁ గొనియాడఁ దరమె చతురానన పం
చానన షడానన సహ
స్రాననులకు బహుఘృణాగుణాకరి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క ఆత్మబలాన్ని, తన మహిమను మరియు ప్రపంచంలోని ప్రతీ ద్రవ్యాన్ని ప్రభావితం చేసే శక్తిని ఈ శ్లోకం వివరిస్తుంది.
వరదాయిని సుఖకరి యిం
దిర శ్రీకరి మంగళాధిదేవత యఖిలే
శ్వరి భక్తావని జలధీ
శ్వరి కన్య యనంగ నీకు సంజ్ఞలు లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క అనుగ్రహశక్తిని తెలియజేస్తుంది. ఆమె భక్తులకు వరాలను ప్రసాదించు దివ్యమూర్తి. ఆమె "మంగళాధిదేవత"గా, అనగా శుభములకు మూలం, భక్తుల కష్టాలను తొలగించి ఆనందం, శాంతి, ఐశ్వర్యం ప్రసాదిస్తుంది. సమస్త లోకాలకు ఆమె కాపాడే దేవతగా భావించబడుతుంది.
నీవు గలచోటు సరసము
నీవును లేనట్టిచోటు నీరసము జగ
తావని పరిలసదనుకం
పావని రదవసనజితజపావని లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క సాన్నిధ్యంతో ప్రదేశం సంతోషకరంగా, శోభాయమానంగా మారుతుందని వివరిస్తుంది. ఆమె లేని ప్రదేశం నిష్ప్రభంగా, శూన్యంగా ఉంటుంది. లక్ష్మీదేవి యొక్క ఉపస్థితి విశ్వానికి శోభ, ఆనందం, మరియు శక్తిని అందిస్తుంది. ఆమె అనుగ్రహం ప్రపంచానికి జీవనాధారమని ఈ శ్లోకం పేర్కొంటుంది.
కలుములపైదలి బలులే
ములసిలుగులు బాపుతల్లి ముజ్జగములఁ బెం
పలరన్ బ్రోచు యువతి త
మ్ముల నిమ్ముల నాడు ముద్దుముద్దియ లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి అనుగ్రహం కలిగి ఉండిన భక్తులు ఐశ్వర్యవంతులవుతారు. ఆమె తన భక్తుల కష్టాలను తొలగించి, అన్ని దిశల నుండి శ్రేయస్సును చేకూర్చుతుంది. ప్రపంచంలోని ముజ్జగముల (భౌతిక లోకాల్లో) ఆమెకు సంబంధించిన కీర్తి ప్రతిఫలిస్తుంది.
భవదనుకంపకు విను వెలి
యవువాఁడు జనావమతుఁడు నపయశుఁ డబలుం
డవినీతి కుమతి దారి
ద్ర్యవశుఁం డతిమూర్ఖుఁడును దురాశుఁడు లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి అనుగ్రహం లేని వారు కష్టాల్లో ఉంటారు. అలాంటి వ్యక్తులు అవమానానికి గురవుతారు, దురాశతో నిండివుంటారు, మరియు సమాజంలో ప్రతిష్ట లేకుండా దుర్మార్గంగా నడుచుకుంటారు. ఆమె అనుగ్రహమే విజయం మరియు మంచి గుణాలకు ఆధారం.
కొమరార నీవు కలిమి క
లిమి కమలా నీవు లేమి లేమి ధరిత్రిన్
గమనీయకపోలముకుర
సమంచితమురారివదనసారస లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవిని సంపదకు ఆధారం అని పిలుస్తుంది. ఆమె సమృద్ధి కలిగిస్తే, జీవితం ఆనందమయంగా ఉంటుంది. ఆమె లేనప్పుడు పేదరికం, నిరాశ తీరుపించేది. ఈ భూమిపై అందరూ ఆమె ప్రసాదానికి మాత్రమే ఆధారపడతారు.
అకటకట యరుదు నీకత
యొకని ధనాధీశుఁ జేసి యొకనిఁ జెఱిచి వే
ఱొకని మురిపించి యిట్టులఁ
దకతక లాడింతు జగము తడఁబడ లక్ష్మీ.
భావం:
లోకంలో లక్ష్మీదేవి నిర్వహించే సమతామూల్యాన్ని వివరిస్తుంది. ఆమె ఒకరిని ధనవంతునిగా చేస్తుంది, మరొకరిని పేదవాడిగా ఉంచుతుంది. ఆమె ప్రసన్నత ననుసరించి, జీవితం ఎలా మలచబడుతుందో ఈ లోకం శాశ్వతంగా గమనిస్తూనే ఉంటుంది.
హారమకుటకుండలకే
యూరాదిసమస్తభూషణోజ్జ్వలదివ్యా
కారిణి దారిద్ర్యప్రవి
దారిణి నిను దలఁచువారు ధన్యులు లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి అందం మరియు దివ్య ప్రకాశం యొక్క సూచనగా వర్ణించబడుతుంది. ఆమె తన భక్తుల పేదరికాన్ని నాశనం చేసి, శ్రేయస్సు మరియు ఐశ్వర్యాన్ని ప్రసాదిస్తుంది. ఆమెను భజించిన వారు అదృష్టవంతులవుతారు.
వెలితమ్మిగద్దెఁ గొలువై
జలజభవాద్యమరవరులు స్వనిటలఘటితాం
జలు లై కడు సేవింపఁగ
నెలమి జగం బేలు త్రిభువనేశ్వరి లక్ష్మీ.
భావం:
దేవతలు మరియు మునులు లక్ష్మీదేవిని సేవిస్తారు. ఆమె త్రిలోకాలకు పాలకురాలిగా భాసిల్లుతుంది. సమస్త లోకాలను ఆధిక్యంలో ఉంచి కాపాడటంలో ఆమె పాత్ర కీలకమైనది.
బలి బిచ్చ మిడక ధర్మ మె
డలి కామక్రోధముల నడరి పరుషపువా
క్కులఁ గ్రూరు లగుచు గర్వము
గలవారలు మీకు మెప్పుగా రిల లక్ష్మీ.
భావం:
లోకంలోని కొందరి అహంకారం మరియు దురాశలను వెలుగులోనికి తెస్తుంది. లక్ష్మీదేవి కృప లేనివారు దుర్మార్గమైన పద్ధతిలో ఉంటారు. ఆమె కృపను పొందడానికి భక్తి, నమ్రత, మరియు ధర్మం ముఖ్యం.
పండితుఁ డతఁ జాతఁడు శా
ఘ్యుం డతఁడు కులీనుఁ డతఁడు గుణి యాతఁడు శూ
రుం డాతఁడు ధన్యుం డె
వ్వండు భవత్కరుణ గల్గువాఁ డిల లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి కృప పొందిన వ్యక్తి మంచి గుణాలు కలిగినవాడిగా వర్ణించబడతాడు. ఆ వ్యక్తి వివేకవంతుడవుతాడు, ధార్మికతలో నిష్ణాతుడవుతాడు, మరియు సమాజంలో గౌరవానికి పాత్రుడవుతాడు.
రమ! యెవనిమొగముపై నీ
బొమ గదలునొ వాఁడు రత్నముకుటుఁ డయి గజేం
ద్రము నెక్కి ముత్తియపుగొడు
గమర సమ న్నృపులఁ జూడ కరుగును లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి అనుగ్రహం పొందినవారు మహాత్ములు, రాజులు మరియు ధనవంతులుగా మారతారు. ఆమె దయతో వారి కీర్తి చారిత్రకంగా నిలుస్తుంది. ఆమె కరుణచూపు వారిని సమాజంలో అత్యున్నత స్థానంలో నిలబెడుతుంది.
సుమశరుతల్లీ సుగుణౌ
ఘమతల్లీ ప్రార్థితార్థకల్పకవల్లీ
యమరుజగంబులతల్లీ
విమలకృపారసపుపాలవెల్లీ లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి సుగుణాలకు ఆధారమైన తల్లి. ఆమె భక్తుల ఆకాంక్షలను తీర్చే కల్పవల్లి. ప్రపంచానికి శాంతి, శ్రేయస్సు, మరియు మధురతను అందించే ఆమె దివ్య కృప అనితర సాధ్యం.
సరససుమచందనాది సు
పరిమళవస్తుతతియందు భాసిలి యవియున్
ధరియించు ఘనుల సంప
ద్భరితులఁ గావించు పరమపావని లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి తన భక్తుల పూజల ద్వారా పర్వమై ఉంటుంది. సుగంధ ద్రవ్యాలు, పూలు, మరియు ఇతర పూజా వస్తువులతో చేసిన ఆరాధన ఆమెకు ఆనందం కలిగిస్తుంది. భక్తులకు ఐశ్వర్యాన్ని ప్రసాదించే పరమపవిత్రమైన దేవతగా దర్శింపబడుతుంది.
శనిముఖు లష్టమగతి కె
క్కినవిధి కష్టదశ నొసట గీసిన నీప్రా
పునఁగల నరు నే మొనరుతు
రినపుషితాంబుజము దుహిన మేచునె లక్ష్మీ.
భావం:
జీవితంలో శని గ్రహం లేదా ఇతర దుష్పరిణామాల వల్ల ఎదురయ్యే కష్టాలను లక్ష్మీదేవి తొలగిస్తుంది. ఆమె అనుగ్రహం పొందిన భక్తులు ఈ కష్టాలను అధిగమించి, జీవనంలో విజయాన్ని సాధిస్తారు.
శ్రీయును భూమియు లక్ష్మియు
నా యభిదానంబులం దనర్చియు భక్త
శ్రేయోదాయిని వగు నిను
బాయక మదిలోఁ దలంతు భక్తిని లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి శ్రేయస్సు, సంపద, మరియు భక్తులకు మంగళాన్ని ప్రసాదించే దేవత. ఆమె అనుగ్రహం పొందిన భక్తులు ఆధ్యాత్మికంగా ఎదుగుతారు. భక్తులు తమ మనస్సులో ఆమెను నివాసం ఉండేలా ప్రార్థించాలి.
తలతొడవుగా ధరింతును
హలకులిశాంకుశకుశేశయాదిశుభాంకో
జ్జ్వల మగుత్వత్పదమలయు
గళ మస్మద్రక్షకై తగంగా లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి కృతజ్ఞతగా పూజారులు తలను వంచి నమస్కరిస్తారు. ఆమె కరుణ భక్తులను రక్షించడమే కాకుండా, భవసాగరాన్ని దాటడానికి మార్గం చూపుతుంది.
విను దిగ దచ్చిరువార్వెయి
కనులయొడయ లెట్టికన్నుఁగవ గోరుదు రా
వనజదళరుచిదళిత మై
పొనరెడి నీకన్నుగవకు మ్రొక్కుదు లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి కన్నుల దయతో భక్తుల కష్టాలను తొలగిస్తుంది. ఆమె దృష్టి ఏ దిశలో పడుతుందో ఆ ప్రాంతం కాంతిమంతంగా మారుతుంది. భక్తులు ఆమె కరుణ కోసం నిరంతరం వేడుకుంటారు.
సిరి నీకు జొహారు పయ
శ్శరధిసుతా నీకు జోత సకలజగదధీ
శ్వరి నీకు మ్రొక్కు కనకాం
బురుహాసిని నీకు గేలుమోడుపు లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి సంపద మరియు ఐశ్వర్యానికి ప్రతీక. ఆమెకు జోహార్లు అందజేయడం ద్వారా భక్తులు తమ నమస్కారాన్ని తెలియజేస్తారు. ఆమె కరుణ భక్తుల జీవితాలలో వెలుగుని ప్రసాదిస్తుంది.
నరుఁడు నరపాలకుఁడు నీ
కరుణాపాంగములగములఁ గాఁడే యా నీ
కరుణారసముగదా రా
జ్యరమాకలితాభిషేకసలిలము లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి కరుణతో రాజులు ధర్మపరులుగా మరియు జనసేవకులుగా మారతారు. ఆమె కృపతో, భక్తుల జీవితాల్లో ఐశ్వర్యం మరియు శాంతి వెల్లివిరుస్తాయి.
నీపాలఁ బడితి భక్తా
ళీపాలిని ఘనకృపాలలితశుభదృష్టిన్
మాపాల గలిగి బ్రోవుము
భూపాలార్పితమణీవిభూషణి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి భక్తులకు నమ్మకమైన రక్షకురాలు. ఆమె కరుణ మరియు శుభదృష్టి భక్తుల కష్టాలను తొలగించి వారికి విజయాన్ని అందిస్తుంది.
నానూతననిక్షేపమ
నానోఁచిన నోముకంట నాభాగ్యమ నా
యానందజలనిధీ నా
మానితమందారకక్షమాజమ లక్ష్మీ.
భావం:
ఈ పద్యం ద్వారా భక్తుడు లక్ష్మీదేవి అనుగ్రహాన్ని కోరుతూ తన జీవితంలోని అనేక కష్టాలను, అపవాదులను, మరియు అసమర్థతలను విసర్జిస్తున్నాడు. లక్ష్మీదేవి అండగా ఉంటే అన్ని దోషాలు తొలగిపోతాయి.
ననుఁ గన్నతల్లి నన్నే
లిన దైవమ నాతపోలలితఫలమాన
న్మనుచు పదార్వన్నెయమల
నను నెనరునఁ బ్రోచు కలిమి నవలా లక్ష్మీ.
భావం:
భక్తుడు లక్ష్మీదేవిని తన తల్లిగా భావించి ప్రార్థిస్తున్నాడు. ఆమె అనుగ్రహం తన పాపాలను తొలగించి, తనకు ఐశ్వర్యం మరియు శ్రేయస్సును ప్రసాదించలని ప్రార్థిస్తున్నాడు.
నీ వని నమ్మితిఁ ద్రిజగ
త్పావని విను నీవినా యితఃపర మెఱుఁగన్
రావే లోకైకేశ్వరి
కావవె భద్రాత్మికా సుఖప్రద లక్ష్మీ.
భావం:
భక్తులు లక్ష్మీదేవి మీద సంపూర్ణ విశ్వాసం ఉంచి ఆమెకు శరణు తీసుకుంటారు. ఈ శ్లోకంలో భక్తుడు ఆమెను ఒకరే లోకానికి రక్షకురాలిగా కొనియాడుతూ, భవిస్థితిలో శ్రేయస్సు కోరుతున్నాడు.
నినుఁదప్ప వెఱె యన్యులఁ
గొనియాడఁగఁ బోను జనని గొనకొనియుం బ్రో
చిన నీవే బ్రోవక యుం
డిన నీవే విను త్రిలోకనాయిక లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి తప్ప మరే ఇతర దేవతలు భక్తులను రక్షించలేరని భక్తుడు నమ్ముతున్నాడు. తల్లిలా భక్తుల అవసరాలను పూర్ణంగా తీర్చే ఒకే ఒక్కదైవం లక్ష్మీదేవి అని భావన.
ఓకమలపాణి యోభువ
నైకజనని యోనమద్గృహాంగణదివిజా
నోకహ! రావే కృపఁ గన
వే కడు నార్తు నను బ్రోవవే వెస లక్ష్మీ.
భావం:
భక్తుడు లక్ష్మీదేవిని భూదేవితో పాటు జలదేవతగా కూడా భావిస్తూ, తనకు కరుణ చూపమని వేడుకుంటున్నాడు. తన బాధలు తొలగించి శ్రేయస్సు ప్రసాదించమని ప్రార్థిస్తున్నాడు.
ఘోరదరిద్రసముద్రవి
హారమహాబాడబానలాలింగనమున్
జారుకటాక్షసుధారస
పూరంబుల నార్చి నన్నుఁ బ్రోవుము లక్ష్మీ.
భావం:
బాధల సముద్రంలో చిక్కుకున్న భక్తుడు, లక్ష్మీదేవి కరుణకు ఆకాంక్షిస్తూ ఆమె కటాక్షంతో అన్ని కష్టాలను పారదోలమని ప్రార్థిస్తున్నాడు.
ఇమ్మా మదభీష్టంబులు
కొమ్మా మా మ్రొక్కులన్ ముకుందువనుంగుం
గొమ్మా వినవమ్మా మా
యమ్మా వలరాజు గన్న యమ్మా లక్ష్మీ.
భావం:
భక్తుడు లక్ష్మీదేవిని తల్లిగా భావించి, తన కోరికలను తీర్చమని అడుగుతున్నాడు. తన జీవితంలో సంతోషం మరియు శ్రేయస్సు ప్రసాదించాలని కోరుతున్నాడు.
విను మెన్నికష్టములు బె
ట్టినఁ బడి యోర్చితి నెదం గడిందిధృతిం బెం
పున రక్షింప మనంబున
నెనరించుక కలుగ దకట నీ కిఁక లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి భక్తుల కష్టాలను పోగొట్టి ధైర్యం కలిగించేది. భక్తుడు ఆమెను ప్రార్థిస్తూ తన మనోకాంక్షలు తీర్చమని కోరుతున్నాడు.
విను మెటులఁ దప్పదు సుమీ
ఘనసంపద లిచ్చి నన్నుఁ గావక నీ వెం
దును భక్తజనంబులకుం
గనుఁగొన ముంగొంగుపసిఁడి గావే లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి తన భక్తులను ఎప్పుడూ నిరాశపరచదు. భక్తుడు ఆమె కరుణ కోరుతూ సంపదలు మరియు శ్రేయస్సును ప్రసాదించమని ప్రార్థిస్తున్నాడు.
పరిభవపరిచితి మిక్కిలి
దురవస్థం బెట్టి తార్తి దొరయించితి వ
చ్చెరు వే నేయపరాధం
బురక యెనర్చితి వచింపు మున్నతి లక్ష్మీ.
భావం:
తన గత పాపాల వల్ల కలిగిన కష్టాలను భక్తుడు పొందుతున్నాడు. అందువల్ల, తనకు ముక్తి కలిగించమని దేవిని ప్రార్థిస్తున్నాడు.
చేసితి చేయంగలపనిఁ
బోసితి పరిభవపుధారఁ బొలియించితి వా
యాసంబుల నిఁకనైనమ
హాసంపద లిచ్చి కావుమా వెస లక్ష్మీ.
భావం:
భక్తుడు తన పాపాలను తెలుసుకుని వాటి నుంచి విముక్తిని కోరుతున్నాడు. తన కష్టాలను తొలగించి సంతోషాన్ని ప్రసాదించమని దేవిని ప్రార్థిస్తున్నాడు.
కనికరపుఁగడలివై నను
ఘనసంపద లిచ్చి యిపుడు కావుమి యటులై
నను నీలసత్కథావళి
గను విద్వత్సభలలోఁ బ్రకాశము లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి కరుణతో, భక్తుడు సంపదను పొందడమే కాకుండా, సమాజంలో గౌరవాన్ని పొందుతాడు. భక్తుడు ఆమె కీర్తిని ప్రపంచమంతటా ప్రబలమని కోరుతున్నాడు.
వింటిఁ ద్వదంచితచరితం
బంటి ననుం గరుణఁ బ్రోవు మని నిను నెడఁదం
గంటి భవత్కారుణ్యముఁ
గంటి నిధానంబుఁ గంట గాదే లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి కరుణతో భక్తుని కష్టాలను దూరం చేయమని వేడుకుంటున్నాడు. ఆమె దివ్యగుణాలను ఆలకించడం ద్వారా ఆత్మశాంతి పొందుతూ, తన రక్షణకోసం ఆమెను ప్రార్థిస్తున్నాడు.
నొచ్చితి నవమతి నచ్చితి
పెచ్చు గదిరె నిచ్చఁ గచ్చువిత్చైతి కటా
నచ్చి నిను జొచ్చి వచ్చితిఁ
గ్రచ్చర నిప్పచ్చరంబు వ్రచ్చుము లక్ష్మీ.
భావం:
భక్తుడు తన గత తప్పులను గుర్తించి, అవి తనను బాధిస్తున్నాయని చెప్పుకుంటూ, లక్ష్మీదేవిని తనను క్షమించమని వేడుకుంటున్నాడు.
కడుకష్టపెట్టి తిటు లె
క్కుడు గాసిలఁజేసి తొప్పుఁ గుందించితి వా
రడి యింకనైన దీరిచి
గడలుకొనం బ్రోవరాదె గ్రక్కున లక్ష్మీ.
భావం:
తన జీవితంలో ఎదురైన అవమానాలు, కష్టాలను ప్రస్తావిస్తూ, భక్తుడు లక్ష్మీదేవిని శరణు కోరుతున్నాడు. ఆమె తక్షణం కరుణ చూపాలని ప్రార్థిస్తున్నాడు.
నను గృపఁ జూడుము దుస్స్థితు
లను దొలఁగింపుము శుభోజ్జ్వలశ్రీయుతుగా
నొనరింపుము భవదాశ్రిత
జను లాపద్రహితు లనవె చదువులు లక్ష్మీ.
భావం:
తన అశుభస్థితి నుంచి విముక్తి కలిగించాలని, భవిష్యత్తులో శుభాలను ప్రసాదించాలని భక్తుడు లక్ష్మీదేవిని వేడుకుంటున్నాడు.
నీచూపు లెచటి కేఁగునొ
యాచోటికి నరుగు గలుము లహమహమని నిన్
యాచించుఁ గాదె నాదెస
నాచూపులఁ గను మొకించుకంతయు లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి కరుణ చూపిన చోట శుభం మరియు శ్రేయస్సు ప్రసరించును. భక్తుడు తనకు ఆ దివ్య కరుణకటాక్షం ప్రసాదించాలని ఆమెను ప్రార్థిస్తున్నాడు.
నను గావు నను ధరింపుము
నను సత్కృప రక్షసేయు నను నేలుము వే
నను గలుము లొసఁగి ప్రోవుము
నను మన్నింపుమి యెడంద నమ్మితి లక్ష్మీ.
భావం:
భక్తుడు తనకు పరిరక్షణ కలిగించాలని, ఆమె దాసుడిగా ఆమెను ప్రార్థిస్తున్నాడు. ఆమె కృపతో తాను నైతికంగా మరియు ఆధ్యాత్మికంగా ఎదగాలనే ఆకాంక్ష వ్యక్తం చేస్తున్నాడు.
నిను వేఁడుదు నినుఁ బొగడుదు
నిను గొలుతు నినుం దలంతు నిను వర్ణింతున్
నిను సంప్రార్థింతు నినున్
వినుతింతున్ గోర్కు లొసఁగు వేగమె లక్ష్మీ.
భావం:
భక్తుడు తన జీవితంలో ప్రతి క్షణం లక్ష్మీదేవి యొక్క కీర్తిని పాడుతూ, ఆమెను ఆరాధిస్తూ, ఆమెను ప్రశంసిస్తూ తన జీవితాన్ని గడిపేందుకు సంకల్పం చూపిస్తున్నాడు.
విను తడవేల యొనర్చెదు
పెనుజిక్కులఁ జక్కఁజేసి పెనుపుము సిరులన్
దనివోవ నెనరుచూడ్కుల
నను గనుఁగొని భక్తజనమనఃప్రియ లక్ష్మీ.
భావం:
తన ఇబ్బందులన్నింటిని వివరిస్తూ, లక్ష్మీదేవిని ప్రీతిపాత్రమైన రీతిలో ప్రార్థిస్తున్నాడు. భక్తుడు ఆశించేది తన మనస్సుకు శాంతి మరియు దైవసాన్నిధ్యంతో సంపద.
మదిఁ దలఁచి యర్చనము లి
చ్చెద మ్రొక్కెదఁ గీర్తనంబుఁ జేసెద నిదె నీ
కొదవించు నన్నివిధులు శు
భదములు గావే త్రిలోకపావని లక్ష్మీ.
భావం:
తన ఆరాధన ద్వారా లక్ష్మీదేవిని ఆనందపరచాలని, ఆమె ఆశీర్వాదాలను పొందాలని భక్తుడు కోరుకుంటున్నాడు. భక్తుడి ప్రతి చర్య ఆమెకు అంకితమని చెప్పుకుంటున్నాడు.
సరసిరుహనివాసిని శుభ
కరిపంకజహస్తపద్మగంధిని భూతే
శ్వరి పద్మిని త్రిభువనసుం
దరి నిన్నుఁ దలంతు లోకనాయిక లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి యొక్క శోభను, శ్రేయస్సును వర్ణిస్తూ, భక్తుడు ఆమెను తనకు మరియు ప్రపంచానికి శ్రేయస్సు ప్రసాదించమని ప్రార్థిస్తున్నాడు.
అమృతమయాత్మిక సకలా
గమసన్నుత సుప్రసన్నకాంతప్రసాదా
భిముఖి నతార్తివినాశని
కమలా నిను గొల్తు గరుడగామిని లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి అమృతపూరితమైన ఆత్మస్వభావంతో, ఆమె శక్తి ద్వారా ప్రతి జీవికి క్షేమం, శాంతి మరియు సంతోషం ప్రసాదించే మహిమ కలిగి ఉన్నారు. ఆమె రూపం కూడా అంతరంగాన్ని పరిశుద్ధం చేస్తుంది. ఆమె భక్తులను కాపాడుతుంది మరియు విశ్వంలోని అన్ని కష్టాలను దూరం చేస్తుంది.
ధనధాన్యకరి శుభంకరి
వినమజ్జనసురసురభి ప్రవిమలాత్మకచం
దనశీతలత్రిభువనవ
ర్థనిదేవి భజింతు నిన్ను దారిణి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి ధనధాన్యాలు, సంపదను ప్రసాదించేవి మరియు శుభాన్ని కాపాడేవి. ఆమె ఆధిపత్యంతో భక్తులు శ్రేష్ఠమైన జీవితాన్ని గడుపుతారు. ఆమెను ఆరాధించడం వలన ప్రతి వ్యక్తి శ్రేయస్సును పొందుతారు.
సతతానందమయాత్మిక
శ్రుతిమౌళిమణిప్రభావిశోభితశరణో
చతురాననాదిసేవిత
చతుర్భుజ దలంతు నిను యశస్విని లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి సకలశుభాలను ప్రసాదించేవి మరియు అనందంతో ప్రతి స్థితిలో ఉండేవి. ఆమెకు నైవేద్యాలా, సేవలలో ఉన్న ప్రతిభ ఉంటుంది. భక్తులకు ఆమె కృపదృష్టి ఉంటే వారికి యశస్సు, వర్ధన మరియు ఆశీర్వాదం కలుగుతుంది.
లలితాత్మిక భాస్కరి ని
ర్మలిని హిరణ్మయి సుపర్వమహిళాకర సం
చలచామరమరుదంకుర
చలితాలక యెంతు నిను రసాసఖి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి సుందరమైన మరియు శోభాయమానమైన రూపంతో అల్లిన దివ్యమైన శక్తి. ఆమెను ప్రేమించే వ్యక్తులకు ఆమె శుభప్రదమైన మరియు ప్రీతిపూరితమైన రక్షణ అందిస్తుంది. ఆమె గమనించిన ప్రతిసమయమూ, పరమశాంతిని మరియు శోభను ప్రసాదిస్తుంది.
శివ శివకరి యవిభూతి
ప్రవిమర్దని పద్మనిలయ పద్మిని పద్మో
ద్భవ పద్మప్రియ పద్మ
ధ్రువఁ గొలుతు నినున్ సువర్ణరూపిణి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి శివతత్వంతో అనుసంధానమైన మరియు పరమశివంగా ఉన్నారు. ఆమె ధ్రువమైన శక్తి ద్వారా సృష్టి మరియు జీవనాధారం కనబడుతుంది. ఆమె పద్మనిలయంలో ఉన్నట్లుగా ఆమెను ప్రార్థించడం ద్వారా, జీవితంలో ఆధ్యాత్మిక మరియు భౌతిక ధనాన్ని పొందవచ్చు.
త్రైలోక్యకుటుంబిని ప
ద్మాలయ పద్మమకరాదికానేకనిధీ
వ్యాలీఢపురస్స్థలి నత
పాలిని వినుతింతు నిమ విభావరి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి మూడు లోకాల పాలకురాలిగా, భక్తుల నూతన ఆశలతో కూడినదిగా, ఆమె నిత్య శక్తి మరియు సహాయంతో ఉన్నారు. ఆమె నామాన్ని జపించడం ద్వారా భక్తులు మరణం మరియు భయాల నుండి విముక్తి పొందుతారు.
స్థితి సిద్ధి సరస్వతి రతి
ధృతి బుద్ధిం బ్రకృతి దితి నదితి మంగళదే
వత నమృతసుమతి దివ్యా
కృతి నిను గీర్తింతుఁ జిదచిదీశ్వరి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి సృష్టి, భక్తి, పౌరాణిక విజ్ఞానం మరియు మంగళమయిన శక్తి ప్రతీకగా నిలుస్తుంది. ఆమె విద్య, సంస్కృతి మరియు విజ్ఞానాన్ని ప్రసాదించే దివ్య స్వరూపం. ఆమె ఆరాధన ద్వారా మనస్సు చైతన్యంతో పరిపూర్ణం అవుతుంది.
అనఘ వసుంధర వసుదా
యిని తేజస్విని మహేశ్వరేశ్వరి శుభహ
స్తిని నాథసంప్రబోధిని
ధనవాసిని దలఁతు నిను సుధాసఖి లక్ష్మి.
భావం:
లక్ష్మీదేవి అనామిక, అనిత్యమైన పాపాలు మరియు అశుభాలను తొలగించే శక్తిని కలిగి ఉండి, సకల ధనవర్ధన చేసే శక్తి. ఆమెకు ఆశీర్వాదం పొందడం ద్వారా భక్తులు పరమశాంతి, జ్ఞానం, మరియు ధనాన్ని పొందుతారు.
శోకవినాశని సుఖద శు
భాకారిణి పద్మ త్రిజగదవనిహిరణ్య
ప్రాకారవినమదమరా
నోకహ నినుఁ గొల్తు హరిమనోహరి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి దుఃఖాన్ని నశింపజేసే శక్తిగా, సకల భద్రత మరియు శాంతిని అందించే శక్తి. ఆమెను ఆరాధించడం ద్వారా జీవితం శోకంతో కూడిన దుఃఖాల నుండి బయటపడి, శాంతిని, సంపదను మరియు మంచి జీవితం పొందవచ్చు.
విశ్వజనయిత్రి శాశ్వత
శశ్వత్సంపత్ప్రదన్ బ్రశాంతి నఖిలలో
కేశ్వరి భక్తజనప్రియ
విశ్వాత్మిక దలఁతు నినుఁ బ్రమలివిని లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి సృష్టి, సంరక్షణ మరియు విశ్వనాయకురాలిగా, ప్రపంచంలోని ప్రతి జీవికి శాశ్వత సంపదను మరియు శాంతిని ప్రసాదించేవి. ఆమెకు భక్తి ప్రదర్శించటం ద్వారా, జీవితం అంతర్జాతీయంగా శాంతియుతంగా, సంక్షేమంగా మారుతుంది.
సత్యాత్మిక వసుధారిణి
నిత్యానందస్వరూపిణిం ధాత్రి శతా
దిత్యప్రభ శుచి నభవా
దిత్యప్రణుతాంఘ్రి నిను నుతింతును లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి సత్యానికి అవతారంగా మరియు ఆత్మపరమైన ఆత్మిక శక్తిగా వర్ణించబడ్డారు. ఆమె తన ప్రకాశంతో కష్టాలను తొలగించి, భక్తుల్ని పరమజ్ఞానంలో, శాంతిలో నడిపిస్తారు. ఆమె సేవ చేయడం ద్వారా జీవితంలో పౌరుషం, ఆనందం మరియు దైవశక్తిని పొందవచ్చు.
శతకోటిచంద్రశీతల
జతురానన మీనకేతుజనని విభూతిన్
సతి పద్మమాలికాధర
నతపోషణి గొలుతు నిను ధనప్రద లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి శాంతి మరియు ఆత్మవిశ్వాసం ప్రసాదించే శక్తిగా చర్చించబడ్డారు. ఆమె శతకోటి చంద్రుల కాంతి కన్నా కూడా శీతలమైనవి మరియు ఆమె దయామయమైనదిగా చెలామణీ అవుతారు. ఆమె పరిణత సేవ ద్వారా పేదరికం తొలగించి, ధనం మరియు శాంతిని ప్రసాదిస్తారు.
దారిద్య ప్రవిదారిణి
నీరేజవనీనిహారిణిన్ బరమశుభా
కారిణి నతపరిభవసం
హారిణి నీను దలఁతుఁ గృతివిహారిణి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి పేదరికాన్ని నిర్మూలించే శక్తిగా వర్ణించబడుతున్నాయి. ఆమె పరిణతి, శుభాశీర్వాదం ద్వారా జీవితం పూలు విడిచి తేలికగా ఉంటుంది. ఆమె పరిపూర్ణమైన శక్తి, శ్రేష్ఠమైన విజయాలను సాధించడానికి ప్రేరణని అందిస్తుంది.
నారాయణి దుష్కృతసం
హారిణి నభయప్రదానహస్తాబ్జపయః
పారావారకుమారి ఘృ
ణారాశి తలంతు నిను సనాతని లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి నరుడి చెడ్డ పనులను నాశనం చేసే శక్తిగా ఉన్నారు. ఆమె భక్తులకు భయాలను తొలగించి, శాంతిని అందించే హస్తం కలిగి ఉన్నారు. ఆమెని ఆరాధించడం ద్వారా మనం శాశ్వత శాంతిని పొందవచ్చు.
జయజయ దరిద్రమర్దని
జయజయ భక్తార్తిశమని జయజయ దేవీ
జయజయ మునికవివరనుత
జయజయ నిజభక్తశుభద జయజయ లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి విజయాలను మరియు సకల సౌభాగ్యాన్ని అందించే శక్తిగా ఉన్నారు. ఆమె ద్వారా పేదరికం తొలగించి, ధనవంతులైన జీవితం గడవచ్చు. ఆమె భక్తుల పట్ల దయగా ఉంటూ, అన్ని కష్టాలను నశింపజేస్తారు.
అలరుం గైతలనేరుపు
గలుగంగా నిన్నుఁ బొగడఁ గాంచితిఁ దలఁపన్
దొలిబాముల నోఁచిన నో
ములపంట ఫలించె సిరులఁ బొదలితి లక్ష్మీ.
భావం:
లక్ష్మీదేవి తమ దయతో, విభూతితో జీవన సాఫల్యాన్ని ప్రసాదించే శక్తిగా ఉన్నారు. ఆమె ప్రభావం ద్వారా వృద్ధి, సంపద, శాంతి పొందగలిగేలా వారికి ప్రేరణ ఇవ్వడం అర్థం.
అనఘ శ్రీపరవస్తుశేషమఠపీఠాధీశజియ్య ర్మహేం
ద్రనిరాఘాటకృపాకటాక్షర ససంప్రాప్తాష్టఘంటాకవి
త్వనిధి శ్రీశతపత్రసన్మఠమునిస్వామిప్రణీతంబు ధా
త్రిని లక్ష్మీశతకంబు భానుశశిభూభృత్తారమై శోభిలున్.
భావం:
లక్ష్మీదేవి అత్యంత పవిత్రమైన దైవవల్లభగా వర్ణించబడ్డారు. ఆమె భక్తుల పట్ల తన కరుణా దృష్టిని పెంచి, శాంతియుత జీవితాన్ని అందించే శక్తిగా చూపబడ్డారు. ఆమె ఆశీర్వాదం, భక్తులకు ధర్మాన్ని మరియు సర్వకాలిక శాంతిని ప్రసాదిస్తుంది.