ప.. అక్షరం

1.కజాక్షిఁ గన్న బంగరు పొడగన్న
దిమ్ముబట్టియుండు తెలివి కెల్ల
మనుజులకును తత్వమహి మెట్టు గల్గురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పంకజాక్షి (లక్ష్మి లేదా శ్రీదేవి) వంటి, బంగారు పొడిగించబడిన (గౌరవనీయమైన) కిరణాలపై" అని అర్థం. ఇది పూజ్యమైన లేదా ఎంతో విలువైన వస్తువుల గురించి సూచిస్తుంది.అనగా, "దిమ్ముబట్టిన తెలివి లేదా జ్ఞానం" అని అర్థం. ఇది తెలివి లేదా జ్ఞానం ఆధ్యాత్మికతకు సంబంధించినది అని సూచిస్తుంది.అనగా, "మనుష్యులకు తత్త్వమహిమ (సత్యం మరియు ఆధ్యాత్మికత) యొక్క విలువను ఎలా తెలుసుకోవాలో" అని అర్థం. సత్యం మరియు ఆధ్యాత్మికతను అర్థం చేసుకోవడం మనుష్యుల జీవితానికి ఎంతో ముఖ్యం అని చెప్తుంది.అనగా, "ఈ విశ్వాన్ని ఆకర్షించే సత్యాన్ని వినరా వేమన!" అని అర్థం.

2.పొంకములకు మనసుఁ బోనీక సర్వేశు
వంక నిలుపువాఁడు వంశపరుఁడు
వంక నిల్పకున్న వచ్చునా పదవులు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "సంపదకు లేదా ఆనందానికి మనసు నిరంతరం లభించాలి" అని అర్థం. ఇది, సంపద లేదా ఆనందం పట్ల మనసు వింతగా ఉండకూడదని సూచిస్తుంది.అనగా, "సమస్తం నిలుపెయ్యగలిగిన వంశం లేదా వంశపరుడు" అని అర్థం. ఈ వంశం లేదా వ్యక్తి, కుటుంబం, సంస్థ లేదా వంశం యొక్క ఘనతను మరియు స్థిరత్వాన్ని సూచిస్తుంది.అనగా, "వంశపరుడు స్థిరంగా నిలుపకపోతే, అనుకున్న పదవులు వచ్చినా ఉపయోగం లేదు" అని అర్థం. సత్కార్యాలు మరియు సాధనలను స్థిరంగా ఉంచడం అవసరం అని చెప్తుంది.అనగా, "ఈ విశ్వాన్ని ఆకర్షించే సత్యాన్ని వినరా వేమన!" అని అర్థం.

3.పంచాక్షరి పూజలచే
సంచితముగ నెఱుఁగు నాతఁ డఖిలజ్ఞుండై
వంచన మెఱుఁగక కువలయ
సంచారము సేయు నతఁడు శంభుఁడు వేమా!

అర్థం: "పంచాక్షరి మంత్రంతో నిత్య పూజలు చేయడం ద్వారా" అని అర్థం. పంచాక్షరి మంత్రం (ఓం నమః శివాయ) శివను పూజించేందుకు ఉపయోగిస్తారు.అనగా, "అంతిమ ముడి (సంచిత పాపాల) నాశనం చేసి, సంపూర్ణ జ్ఞానాన్ని పొందడం" అని అర్థం. ఈ పదం, ముక్తి లేదా స్వచ్ఛతకి చేరడానికి అవసరమైన సాధన గురించి మాట్లాడుతుంది.అనగా, "వంచనలను లేదా మాయలను దాటడం" అని అర్థం. ఇది ఆధ్యాత్మిక పథంలో ఉండే అవరోధాలను అర్థం చేస్తుంది.అనగా, "శంభు (శివ) కేవలం సంచారములో (ప్రపంచంలో) స్థిరంగా ఉండడు" అని అర్థం. శివను ఆధ్యాత్మిక స్థితిలో మరియు విశ్వాసంలో కనుగొనడం తప్పనిసరిగా అనుకోవడం.

4.పంచవర్ణు నెఱుఁగఁ బరము నెఱుంగును
పరము నెఱుగ నిచ్ఛ ప్రజ్వరిల్లు
ప్రజ్వరిల్లునాఁడు పరముతా నౌనయా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పంచవర్ణాలు (రంగులు) అనేది అద్భుతమైన లేదా ఆధ్యాత్మిక ప్రకృతిని సూచిస్తుంది" అని అర్థం. ఈ పదం రంగుల యొక్క విశిష్టతను తెలియజేస్తుంది.అనగా, "అతి గొప్ప వెలుగును, ప్రకాశాన్ని వ్యక్తం చేస్తుంది" అని అర్థం. ఇది పరమాత్మ యొక్క ప్రకాశాన్ని లేదా సత్యాన్ని సూచిస్తుంది.అనగా, "ప్రజ్వర (అవేదన) లేకుండా ఉన్న పరమాత్మ" అని అర్థం. పరమాత్మ అనేది అజ్ఞాన, అవేదన లేని, స్థిరమైన మరియు శాశ్వతమైనది అని సూచిస్తుంది.అనగా, "ఈ విశ్వాన్ని ఆకర్షించే సత్యాన్ని వినరా వేమన!" అని అర్థం.

5.పంచశత్రుఁ దెగడి పంచబాణుని గెల్చి
పంచవర్ణములను పఠనఁ జేసి
పంచముఖములు గల భవసంజ్ఞ గలవాని
పంచఁ జేరువాఁడు పరుఁడు వేమా!

అర్థం: "పంచశత్రువుల్ని (మార్గంలో ఉన్న ఐదు శత్రువులు: ఇంద్రియాలు, మనస్సు, ఆశలు, కోపం, మరియు ఇష్టాలు) ఎదుర్కొని, పంచబాణుని (వైపరీత్యం) అధిగమించి" అని అర్థం. ఇది ఆధ్యాత్మిక పోరాటంలో ఉన్న సవాళ్లను సూచిస్తుంది.అనగా, "పంచవర్ణాలను (రంగులు) పఠించి (సాధించి)" అని అర్థం. పంచవర్ణాలు సాధనలో గుర్తించవలసిన అంశాలను సూచిస్తాయి.అనగా, "పంచముఖులు గల భవసంజ్ఞ (మయా లేదా ప్రపంచం) గలవాన్ని" అని అర్థం. పంచముఖాలు, ప్రపంచం యొక్క అనేక పార్శ్వాలను సూచించవచ్చు.అనగా, "పంచముఖం (పంచప్రకృతి) అధిగమించి నిజమైన పరమాత్మ (శివ) వద్ద చేరుట" అని అర్థం.

6.పిండములను జేసి పితరులఁదలపోసి
కాకులకును బెట్టు గాడ్దెలార
పెంటఁదినెడు కాకి పితరుఁ డెట్లాయెనో
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పిండపూజలు చేసి, పితరులకు ఆహారాలు సమర్పించి" అని అర్థం. పిండములు పితరులకిచ్చే ఆహారాలు, అనగా, పితరులకు (భూమి మీద ఉన్న ప్రజలకి) చేసిన ఆహారసమర్పణ.అనగా, "కాకులు (కాకి) పరకరం చేస్తూ, గాడి పడకుండా నెరవేర్చు" అని అర్థం. ఇక్కడ కాకులు అనేవి శ్రద్ధగా పితరుల పూజలో భాగంగా ఉంటాయి.అనగా, "పెట్టిన కాళ్లలో లేదా ఇంటిలో కాకి ఉన్నదా?" అని అర్థం. పితరుల పూజలో ఉన్న సమస్యలు లేదా కష్టం (పోరాటం) అని చెప్పబడుతుంది.అనగా, "ఈ విశ్వాన్ని ఆకర్షించే సత్యాన్ని వినరా వేమన!" అని అర్థం.

7.పండువలనఁ బుట్టె పరఁగ ప్రపంచంబు
పండువలనఁ బుట్టె పరము నిహము
పండు కాసపడిరి బ్రహ్మాది సురలెల్ల
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పండును నిలుపుతుండగా, ప్రపంచం స్తితిలో ఉంటుంది" అని అర్థం. ఇక్కడ పండు అంటే, ఆధ్యాత్మికమైన పరిణామం లేదా విషయాన్ని సూచిస్తుంది, అంటే పరమానందాన్ని సాధించడం.అనగా, "పండును కలిగి, పరమతత్త్వం అందించు" అని అర్థం. పండు (ఆధ్యాత్మిక విజ్ఞానం) పొందినప్పుడు పరమాత్మ లేదా పరమతత్త్వం పొందుటకు మార్గం అవుతుంది.అనగా, "పండు (ఆధ్యాత్మిక అనుభవం) పొందినప్పుడు బ్రహ్మా, విష్ణు, శివ మరియు సురులు అందరూ లభిస్తారు" అని అర్థం. ఈ పండును పొందిన వ్యక్తికి సర్వమూర్తులు లేదా దేవతలు లభిస్తారు.అనగా, "ఈ విశ్వాన్ని ఆకర్షించే సత్యాన్ని వినరా వేమన!" అని అర్థం.

8.పంద నధికుఁ జేసి బవరంబునకుఁ బంపఁ
బాఱిపోవుఁ గార్యభంగమౌను
పాఱునట్టిబంటు పనికిరాఁ డెందును
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పండును (ఆధ్యాత్మిక విజ్ఞానం) పూర్తిగా అందించినా, జీవమానాలు నిర్దేశితమైన తలంపులపై ఆధారపడవు" అని అర్థం. ఇక్కడ పండుగా ఆధ్యాత్మిక విద్యని చూపిస్తున్నారు, కానీ అవి జీవితంలో మార్పు తెస్తాయో లేదో అనేది సందేహం.అనగా, "అందించిన పండుని ఉపయోగించి, శాస్త్రబద్ధమైన అభ్యాసం ఉంటే, పద్ధతులు లేకుండా ఉంటాయి" అని అర్థం. ఈ భావం, శాస్త్రాల అనుసరించని లేదా సాధనాల పట్ల శ్రద్ధ లేని వారిపై ఇది వర్తిస్తుంది.అనగా, "పురాతన నిగడుపులు మాత్రమే పనికిరాదు" అని అర్థం. ఇక్కడ పాండిత్యాన్ని సూచించబడుతుంది, కానీ అది వాస్తవిక ఆధ్యాత్మిక ప్రయోజనాలకు దోహదపడదు అని చెప్పబడుతోంది.అనగా, "ఈ విశ్వాన్ని ఆకర్షించే సత్యాన్ని వినరా వేమన!" అని అర్థం.

9.పంది పిల్ల లీనుఁ బదియు నైదింటిని
కుంజరంబు యీను కొదమ నొకటి
యుత్తమ పురుషుండు నొక్కఁడు జాలడా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పంది పిల్ల నేడు మారుమూల క్షేత్రానికి వెళ్లడం" అని అర్థం. ఇక్కడ పంది పిల్ల దాని సహజ స్వభావానికి మూడవవార్తల పేరుతో ఉన్న చోట నుండి బయటకు వెళ్లడం అనే భావనను సూచిస్తుంది.అనగా, "పెద్ద ఏనుగు, కొద్దిగా, తక్కువ అవసరం" అని అర్థం. కుంజర అంటే పెద్ద ఏనుగు, అది పెద్దదిగా ఉన్నప్పటికీ కొద్దిగా అవసరం ఉన్నదని ఇక్కడ సూచిస్తున్నారు.అనగా, "మంచి వ్యక్తి మాత్రం, ఒక్కసారి మాత్రమే చూడడం" అని అర్థం. ఇక్కడ మంచి వ్యక్తి, ధర్మశాస్త్రాల ప్రకారం పనిచేస్తాడు మరియు అది ఒకే సమయంలో అవసరమైనంతగా ఉంటుంది.అనగా, "ఈ విశ్వాన్ని ఆకర్షించే సత్యాన్ని వినరా వేమన!" అని అర్థం.

10.పెక్కుజనులఁ జంపి పేదల వధియించి
డొక్కకొరకు నూళ్లు డొంగలించి
ఎక్కడికిని బోవ నెఱిఁగి యముఁడు చంపు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పక్కజనులు, కులం సంబంధిత లేదా పేదలపై అత్యాచారం చేస్తూ" అని అర్థం.అనగా, "మరిన్ని అవస్థలను కలిగిస్తూ, ఇతరుల అవసరాలను తీరుస్తూ" అని అర్థం.అనగా, "అక్కడక్కడికి పంపుతూ, యముడు కూడా చంపకపోవడమంటే, పరిస్థితి ఎంత దుర్గమైంది అనే భావన" అని అర్థం.అనగా, "విశ్వమంతా ఈ సత్యాన్ని వినరా వేమన!" అని అర్థం.

11.పికము వనములోన విలసిల్ల పలికిన
భంగి ప్రాజ్ఞుడనుల పలుకుకులుకు
కాకికూతఁ బోలుఁ గర్మబంధులకూఁత
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఉచితముగా మాట్లాడే వాక్యాలు లేదా అవార్డులు చెప్తున్న వాటి ద్వారా వాస్తవంగా ఉపయోగపడకపోవడం గురించి. పిక వనంలో నిమిత్తంగా మాట్లాడడం, అర్థం లేని మాటలు వేయడం, అవి నిజానికి ఉపయోగించనిదే మరియు కేవలం అసమర్ధతను మాత్రమే సూచించవచ్చు.

12.పాగ పచ్చడంబు పైకిఁ గూసంబును
పోగు లుంగరములు బొజ్జకడుపు
గలిగినట్టివానిఁ గందురు చుట్టముల్‌
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: కొన్ని దృశ్యాలు లేదా సంబంధిత అంశాలు గమనించలేని వారికి కొన్ని పరిస్థితులను ఎలా వ్యఖ్యానించాలో, అదృష్టానికి అనుగుణంగా, తనలో కలిగి ఉండగలిగిన విషయాలను బహిర్గతముగా ప్రదర్శించడం వల్ల సరైనదిగా ఉండదు. ఈ పద్యం ద్వారా, అసలు సంబంధాన్ని బట్టీ కేవలం బాహ్యంగా ఉన్న వాటిని మాత్రమే చూసి, అంతర్భావం లేకుండా ఉండే విషయాలను కొద్దిగా ధ్యానించడం అవసరం అని చెప్పడం జరిగింది.

13.పగయుడుగుఁ గోప ముడిగినఁ
బగ యుడుగను గోర్కెలుడుగు పరజన్మములన్
దగు లుడుగు భేద ముడిగినఁ
ద్రిగుణము లుడుగంగ ముక్తి స్థిరమగు వేమా!

అర్థం: గోప (విజ్ఞానముతో) ప్రామాణికంగా ఉన్న వ్యక్తి పరమాత్మను గ్రహించగలుగుతాడు. వారు తమ మనస్సు యొక్క పగలను లేదా అసత్యాలను నిగారించి, పరమమైన దృఢత్వాన్ని సాధిస్తారు. ఈ దృఢత్వం ద్రిగుణ (మూడుగుణాల) నుండి విముక్తి పొంది ముక్తి స్థిరంగా ఉంటుందని సూచించబడింది.

14.పగలురేయి మరచి భావంబు లోపలఁ
దాను నేను ననెడు తలఁపు మఱచి
యున్నయట్టి యతఁడు నుత్తమ యోగిరా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: వ్యక్తి తన పగలురేయి లేదా ప్రపంచం గురించి మరచి, తన లోపల ఉన్న భావాలు మరియు ఆలోచనలను పరిశీలిస్తాడు. తన మనస్సు లోపల ఉన్న దృష్టిని నిలుపుకోడానికి, తాత్కాలిక మరియు తలపుని మరచి, ఉత్తమమైన యోగి యొక్క స్థితిని సాధించగలడని సూచించబడింది.

15.పచ్చఁజూచువారు పచ్చ మెచ్చెడివారు
పచ్చబడెడువారు చెడ్డవారు
పచ్చ విడుచువాని ప్రభువుఁగా జూతురు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఆకుపచ్చ (పచ్చ) రంగును మూడు రకాల వ్యక్తులతో సంబంధిస్తూ వివరిస్తుంది. పచ్చదనాన్ని చూసే లేదా మెచ్చే వారు నిజమైన అంగీకారాన్ని ప్రతిబింబిస్తారని, కానీ పచ్చగా మారిన వారు చెడ్డవారిగా పరిగణించబడతారని తెలిపే ప్రయత్నం చేస్తుంది. చివరగా, పచ్చ నుండి విడిచిపెట్టిన వ్యక్తి ప్రభువుగా లేదా శ్రేష్ఠుడిగా గుర్తించబడతాడు.

16.పచ్చవిల్తుచేత గ్రచ్చఱ జను లెల్ల
తచ్చలాడఁ బడిరి ధరణిలోన
కులజుఁ డెవ్వఁ డిందుఁ గులహీనుఁ డెవ్వడు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఆకుపచ్చ రంగును లేదా పచ్చదనాన్ని అంగీకరించి అలంకరించిన వ్యక్తులు, భూమిపై వాటి ప్రభావం లేకుండా పోతారని సూచిస్తుంది. ఈ వ్యక్తులు అప్రస్తుతం ఉండవచ్చు మరియు తక్కువ స్థాయిలో ఉన్నారు. "కులజుఁ" అంటే కులాన్ని ఆధారంగా తీసుకుని ఉండే వ్యక్తి, కానీ నిజంగా "గులహీన" అంటే తక్కువ స్థాయిలో ఉండేవారు.

17.పెట్టి పోయ లేని వట్టి నరులు భూమి
పుట్ట నేమి? వారు గిట్ట నేమి?
పుట్టలోనఁ జెదలు పుట్టదా గిట్టదా?
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: మూల్యాన్ని సృష్టించని, అభివృద్ధి లేకుండా ఉన్న వ్యక్తులు భూమిపై ఎందుకు ఉంటారు? వారు జననం, జీవితం, మరియు అభివృద్ధి కోసం ఏదో లాభం చేకూర్చుతారనే సందేహాన్ని వ్యక్తం చేస్తున్నారు. "పుట్టలోనఁ జెదలు పుట్టదా గిట్టదా?" అంటే, వారి ఉనికిలో ఏదైనా ప్రయోజనం లేదా విలువ ఉందా అనే ప్రశ్నను విసిరారు.

18.పెట్టినంత ఫలము పెక్కండ్ర కుపహతిఁ
జేయకున్నఁ దాను జెఱుపకున్న
పెండ్లిసేయునట్టి పెద్దఫలంబురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పెట్టినంత" అంటే పెట్టిన కష్టానికి, పని చేసినంత. "ఫలము పెక్కండ్ర" అంటే అందులో పొందిన ఫలితాలు సరిపోదు లేదా ఫలితాలు అందించదు. "కుపహతిఁ" అంటే అపరాధం లేదా లేనిది, అర్హత లేని ద్రవ్యమైనది."జేయకున్నఁ" అంటే చేయని, అర్ధం లేకుండా. "దాను జెఱుపకున్న" అంటే సమాధానం ఇవ్వకపోవడం, చేయలేకపోవడం."పెండ్లిసేయునట్టి" అంటే బహుమతులు ఇచ్చే విధంగా, ప్రోత్సాహకరమైన. "పెద్దఫలంబురా" అంటే గొప్ప ఫలితాలు, పెద్ద ప్రయోజనాలు.

19.పట్టనేర్చు పాము పడగ నోరఁగఁజేయు
చెఱుపఁజూచువాఁడు చెలిమిఁజేయు
చంపఁ దలఁచురాజుచనువిచ్చు చూడరా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పట్టనేర్చు" అంటే తిరిగి పడరాదు. "పాము" అంటే పాము. "పడగ నోరఁగఁజేయు" అంటే పడగ పై పాము నోరు కూడా తినడం."చెఱుపఁజూచువాఁడు" అంటే ఇతరుల దూరంలో ఉండాలి, ఆలోచించాలి. "చెలిమిఁజేయు" అంటే మరొక వ్యక్తిని అపరిచితంగా లేదా దుర్గుణంగా చూస్తాడు."చంపఁ దలఁ" అంటే చెడుగా, నష్టాన్ని తెస్తుంది. "చురాజుచనువిచ్చు" అంటే అన్యాయం చేయడం, ఒకరి స్వంత అనుభవాన్ని పాడు చేయడం.

20.పెట్టిపోయ నొగిని విరుగుఁడు సౌఖ్యంబు
బలుచచ్చినగతి యదియుగాక
నుండు నాశివుండు నొగివానియందున
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పెట్టిపోయ" అంటే వదలడం. "నొగిని" అంటే క్రూరమైన (విరుగు) అనుభవం. "సౌఖ్యంబు" అంటే సుఖం. అంటే, వదలివేయబడినపుడు, క్రూరమైన అనుభవం సుఖంగా మారుతుంది."బలుచచ్చినగతి" అంటే జీవితంలో వచ్చిన కష్టాల కారణంగా చేరిన స్థితి. "యదియుగాక" అంటే సమయం గడిచిన తర్వాత."నుండు" అంటే సదా. "నాశివుండు" అంటే నాశనం. "నొగివానియందున" అంటే క్రూరమైన (విరుగుఁడు) స్థితి వల్ల.

21.పొట్టివాఁడు కీడు పొదిలపురుగు కీడు
వట్టియాస కీడు వరడు కీడు
పొట్టిచేయికాలు పొసగుట కీడురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పొట్టివాఁడు" అంటే కీడు లేకుండా, "పొదిలపురుగు" అంటే కాలుష్యం, దుర్గంధం లేదా మురుగు. "పొట్టివాఁడు" యొక్క కీడు అంటే దుర్గంధం లేకుండా ఉండేలా, "పొదిలపురుగు కీడు" అంటే కాలుష్యం లేకుండా ఉండేలా భావిస్తారు."వట్టియాస" అంటే పది పాదములు, సాధారణంగా కీడు లేకుండా వుండే పరిస్థితే, "వరడు" అంటే యోగి లేదా మహానుభావుడు."పొట్టిచేయికాలు" అంటే జీర్ణమవ్వని పదార్థాలు, "పొసగుట కీడురా" అంటే, వ్యర్ధమైన చెడును సూచిస్తుంది.

22.పట్టుకొమ్మ లేక బలుపాట్ల బడువారు
పెట్టిపోయ లేక తిట్టువారు
ముట్టిశివునిపూజ మొదలు సేయరు వారు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పట్టుకొమ్మ" అంటే ఖచ్చితమైన లేదా నిశ్చితమైన సాధన లేకపోవడం, "బలుపాట్ల" అంటే బలవంతులు, "బడువారు" అంటే ప్రబలమైనవారు. ఇక్కడ వేమన, ఖచ్చితమైన సాధన లేకుండా ఉన్న బలవంతుల గురించి మాట్లాడుతున్నారు."పెట్టిపోయ" అంటే చేతికొస్తూ లేదా ప్రాప్తి చెందినవారు, "తిట్టువారు" అంటే కొరకువారు లేదా విమర్శకులు."ముట్టిశివునిపూజ" అంటే శివుడికి చేసే పూజ, "మొదలు సేయరు వారు" అంటే మొదలు పెట్టడం కష్టంగా ఉండటం లేదా ప్రారంభించకపోవడం.

23.పట్టుకొమ్ము వదలి పలవింప నేటికి
ఇట్టె గురుని వేడి గుట్టునెరిగి
నిట్టనిలువుగాంచి నిర్గుణ మందరా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!

అర్థం: "పట్టుకొమ్ము" అంటే ఖచ్చితమైన సాధన లేదా నిష్కల్మషమైన అంకితం లేకుండా, "పలవింపు" అంటే అనేక అనుబంధాలపాటు, "నేటికి" అంటే ఈ రోజున."ఇట్టె" అంటే ధర్మశాసనములనుగుణంగా, "గురుని" అంటే గురువు లేదా బోధకుడు, "వేడి గుట్టు" అంటే ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానం."నిట్టనిలువు" అంటే శాశ్వతం, "నిర్గుణ" అంటే స్వభావం లేని, "మందరా" అంటే అద్భుతమైన ఆధ్యాత్మిక స్థానం.

24.పట్టుచీరఁ గట్టి పట్టె తిరుమణి నిడి
సృష్టివైష్ణవంబు శిఖలు మించె
చిన్నెలన్ని చేసి చేర వైష్ణవ మిట్లు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పట్టుచీర" అంటే పెనవిప్పు లేకుండా ఉండే సంపన్నమైన వస్త్రం, "తిరుమణి" అంటే శ్రీవిష్ణువు, "నిడి" అంటే ఆదేశం లేదా నిబంధన."సృష్టి" అంటే సృష్టి లేదా సృష్టి ప్రక్రియ, "వైష్ణవంబు" అంటే వైష్ణవ ధర్మం, "శిఖలు" అంటే శిఖరాలు లేదా ఎత్తులు, "మించె" అంటే తేలికపడి పోవడం."చిన్నెలన్ని" అంటే చిన్నవాటిని, "చేర" అంటే చేరడం, "వైష్ణవ మిట్లు" అంటే వైష్ణవ ధర్మానికి సంబంధించిన ఆచారాలు.

25.పట్టుపాగఁ జుట్టి పట్టుదోవతిఁ గట్టి
వట్టి వైష్ణవుండు మిట్టిపడును
చిన్నె లింతెకాని శ్రీవైష్ణవమతంబు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పట్టుపాగ" అంటే సంపాదన లేకపోవడం, "జుట్టి" అంటే పర్వాలేదు లేదా సంబంధం లేని పరిస్థితి, "పట్టుదోవతిఁ గట్టి" అంటే కఠినమైన సాంప్రదాయాన్ని పాటించడం."వట్టి" అంటే కేవలం, "వైష్ణవుండు" అంటే వైష్ణవుడు, "మిట్టిపడును" అంటే అబద్ధం చూపుట, బాగా లేదా నిజంగా లేకపోవడం."చిన్నె లింతెకాని" అంటే చిన్న చిన్న విషయాలను పరిగణలోకి తీసుకోకుండా, "శ్రీవైష్ణవమతంబు" అంటే శ్రీవిష్ణువు యొక్క ధర్మాన్ని.

26.పెట్టువార లెవరు పెట్టకుందు రెవరు
పెట్టిపుట్టినట్టిదిట్ట లెవరు
పట్టుదప్పకుండ భావించి చూడరా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పెట్టువార" అంటే పెట్టుబడులు పెట్టే వారు లేదా మనోభావాలను నెరవేర్చేవారు. "లెవరు" అంటే ఎవరు, "పెట్టకుందు రెవరు" అంటే పెట్టడం చేయనివారు."పెట్టిపుట్టినట్టు" అంటే ఇప్పటికే పెట్టుబడులు పెట్టినట్లు, "లెవరు" అంటే ఎవరు."పట్టుదప్పకుండ" అంటే పట్లపై పట్టు లేకుండా, "భావించి చూడరా" అంటే పరిశీలించు.

27.పట్టువస్త్రములను పరఁగ భూషణములు
కుదువ లిడుటలెల్ల గొదువవద్దు
లనుభవింపఁగూడఁ డతఁడెంతవాఁడైన
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పట్టువస్త్రములు" అంటే, పట్టు లేదా వస్త్రం; "భూషణములు" అంటే ఆభరణాలు. ఈ వాక్యం "పట్టువస్త్రాలు" అనేవి, "భూషణాలు" లాంటివి, అంటే ఆధారంగా కనిపిస్తాయి."కుదువ లిడుట" అంటే ఇబ్బందులు లేదా కష్టం; "గోదువవద్దు" అంటే అవసరం లేకుండా లేదా అవసరంలేనిది."లనుభవించగూడ" అంటే అనుభవించవచ్చు; "అతఁడెంతవాడైన" అంటే ఎంత పెద్ద వాడైనా, లేదా ఎంత గొప్ప వాడైనా.

28.పొట్లకాయ రాయి పొడవు త్రాటను గట్ట
లీలతోడ వంక లేక పెరుఁగు
కుక్కతోఁక గట్టఁ జక్కఁగా వచ్చునా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఒక వస్తువు యొక్క కాపాడటానికి, పటిష్టత మరియు స్థిరత్వం ఉన్నప్పటికీ, ఇది స్థాయికి చేరదు లేదా తగినదిగా ఉండదు. అయితే, అది కుక్క వంటి సాధారణ లేదా తక్కువ విలువైన దానికి చెందినదిగా ఉంటే, అది విలువైనదిగా రాదు.

29.పాడిగాదు జగతి పంచాంగములు సెప్పి
కొంచమైన బుద్ధి నొందలేక
బ్రహ్మ మెరుగ కిట్లు పౌరోహితముచేయ
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!

అర్థం: పండితులు, శాస్త్రజ్ఞులు, మరియు పౌరోహితులు (వేదపండితులు) వారు ప్రపంచంలో పంచాంగాలను చెప్పి, కానీ నిజంగా తగిన బుద్ధి లేదా జ్ఞానం పొందలేకపోయారని పేర్కొంటుంది. వారు బ్రహ్మా (సృష్టికర్త) యొక్క మెరుగైన పరిజ్ఞానం లేకుండా పౌరోహిత్యాన్ని ప్రదర్శిస్తారు.

30.పడిపడి మ్రొక్కఁగ నేటికి
గుడిలోపలి కఠినశిలల గుణములు చెడునా
గుడి దేహ మాత్మదేవుఁడు
చెడురాళ్ళకు వట్టిపూజ సేయకు వేమా!

అర్థం: "పడిపడి" అంటే కింద పడడం, "మ్రొక్కఁగ" అంటే శాపం లేదా అపనేషణలో ఉండటం, "నేటికి" అంటే ఈ రోజుకి."గుడిలోపలి" అనగా గుడి లోపల, "కఠినశిలల" అంటే కఠినమైన రాళ్లు, "గుణములు" అంటే లక్షణాలు లేదా స్వభావాలు, "చెడునా" అంటే చెడుతాయా?"గుడి దేహ" అనగా గుడి యొక్క శరీరం, "మాత్మదేవుఁడు" అంటే దేవుడు."చెడురాళ్ళు" అనగా చెడు రాళ్లు లేదా నెరపోకుండా ఉండే రాళ్లు, "వట్టిపూజ" అనగా సరైన పూజ, "సేయకు" అంటే చేయకూడదు, "వేమా" అంటే ఎందుకు?

31.పిడుగును నరచేతఁ బిగఁబట్టి యందులోఁ
గల్మషంబునెల్ల కడకఁదీసి
కడమచేతి చేత కలియుగమును బ్రోచు
కర్మ కర్మ నెఱుగఁ గదర వేమ!

అర్థం: "పిడుగును" అనగా ఆకాశం నుండి పడే పిడుగు, "నరచేతఁ" అంటే మనిషి చేతితో, "బిగఁబట్టి" అనగా పట్టు లేదా నియంత్రణలో ఉంచడం, "యందులోఁ" అంటే దాని లోపల."గల్మషం" అంటే మలినాలు, "నెల్ల" అంటే అన్నింటిని, "కడకఁదీసి" అంటే పూర్తిగా తీసేయడం లేదా తొలగించడం."కడమచేతి" అంటే వయసు మరియు జ్ఞానం కలిగిన వ్యక్తి చేతితో, "కలియుగమును" అంటే కాలాన్ని, "బ్రోచు" అంటే ప్రకటించడం లేదా తెలియజేయడం."కర్మ" అనగా విధి లేదా కార్యం, "నెఱుగఁ" అంటే ప్రామాణికత, "గదర" అంటే మరి (పరిశీలన), "వేమ!" అంటే ఎందుకు?

32.పడుచు పక్వమెన్నఁ బసివాఁ డెఱుంగునా
యెఱుక దివ్యయోగి యెఱుఁగుఁగాక
మోహగుణ మెఱింగి మోహంబు విడనాఁడు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పడుచు" అంటే మంచి స్థితి, "పక్వమెన్నఁ" అంటే సంపూర్ణత లేదా పూర్తిగా పక్వం, "బసివాఁ డెఱుంగునా" అంటే ఎప్పటికీ ఉండేలా."యెఱుక" అంటే ఆరాధన లేదా ప్రథమాతమను, "దివ్యయోగి" అంటే దివ్యమైన లేదా బ్రహ్మస్వరూపమైన యోగి, "యెఱుఁగుఁగాక" అంటే ఎలా ఉంటాడు లేదా ఎలా ఉంటుంది."మోహగుణ" అంటే మోహం లేదా మాయ, "మెఱింగి" అంటే పెరిగి, "మోహంబు విడనాఁడు" అంటే మోహం లేదా మాయను విడిపించలేకపోవడం.

33.పతికి మాఱుపల్కు పడతియే శునకంబు
మీఱుసతిని గవయ మిగులు వగలు
పంది పంది కూడి పడదొకో రొంపిలో
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: "పతికి" అంటే పతనము లేదా అవనతి, "మాఱుపల్కు" అంటే మృదు (మారిన లేదా సాఫీ), "పడతియే శునకంబు" అంటే నకరించిన శునకం (కుక్క)."మీఱుసతిని" అంటే మీరు తప్పనిసరి అయినది, "గవయ" అంటే గవం (విద్య), "మిగులు వగలు" అంటే ఇంకా ఉన్నవి (అదనపు విషయాలు)."పంది పంది" అంటే పందుల సంఘం, "కూడి" అంటే చేరడం, "పడదొకో రొంపిలో" అంటే ఒక రొంపులో (ఇది ఒకే చోట).

34.పతిని విడువరాదు పదివేలకైనను
పెట్టి చెప్పరాదు పేదకైన
పతిని దిట్టరాదు పతి రూపవతియైన
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఒక వ్యక్తి తన భర్తను లేదా అధిపతిని, అతడు ఎంత పెద్ద సొమ్ము ఉన్నా కూడా విడిచిపెట్టరాదు.పేద వ్యక్తిని, అతనికి సహాయం చేయకుండా తప్పుడు మాటలు చెప్పరాదు.భర్తను (పతిని) దిత్తనుగా (కష్టంగా) చూడకూడదు, అతను (భర్త) రూపవంతుడైనాడు.
35.పతియొప్పిన సతి యొప్పును
సతిపతు లొకటైనఁ బరమపావన మందూ
స్సతిపతిన్యాయమె మోక్షం
బతులితపరమాత్మ నైక్య మగురా వేమ!

అర్థం: పతియొప్పిన సతి అనగా భర్తను (పతి) పటిష్టంగా పట్టుకునే సతి (భార్య).సతిపతు (భర్త) లొకట (లక్షణం) అని అంటే సతిపతు (భర్త) ఒక పరమపావనమైన దేవత.సతిపతిని (భర్త) న్యాయం చేయడం ద్వారా మోక్షం పొందవచ్చు.బతులిత పరమాత్మ (ఆత్మ) తో నైక్యముగా (ఒకటిగా) ఉంటే, అది పరమమైన మహత్యం.

36.పెద్దల వచనములఁ బ్రేమతోఁ జూచి తా
నటుల నడవఁబోవ ననువుపడదు
పులిని చూచి నక్క పూతఁపూసిన యట్లు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పెద్దల మాటలను ప్రేమతో గమనించడం, కానీ నాటకంలో నడవడాన్ని అనుసరించడం అవసరం లేదని తెలిపే పద్యం. ఇది పులిని (పెద్ద సమస్య) చూసి, నక్కపై (సాధారణ స్థితి) పూతను (మాయ) పూసినట్లు అనుకుంటే అర్థం లేనిదని సూచిస్తోంది.

37.పేదరిక మంతదోషము
లేదే యీ జగతిలోన నీశ్వరుఁ డెఱుఁగ
పేదను పొడఁగనువాడు
గాదము విధమునను జూచుఁ గదరా వేమా!

అర్థం: పేదరికం (సర్వసాధారణంగా ఉన్న ఆర్ధిక అశ్రద్దత) ఒక పెద్ద దోషం.ఈ ప్రపంచంలో ఎవరూ పేదరికం లేకుండా ఉండలేరు.పేదరికాన్ని బాధపడుతున్న వ్యక్తి.నిత్యం పేదరికం వల్ల బాధపడుతున్న వ్యక్తి, దానిని ఎలా పరిష్కరించాలి అని చూసే విషయం.

38.పేదవాని బాధ పెనుభూతమై యుండు
చూడ నట్టిబాధ జాడ కనదు
కలుగువాని బాధ కనులఁ జూడఁగ రామి
కేమి చెప్పవచ్చు నింక వేమా!

అర్థం: పేదవాడి బాధ ఎంతో తీవ్రమైనది, దాన్ని అనుభవించడం చాలా కష్టం.ఈ బాధను చూసే వారికి, అర్థం కాకుండా ఉండదు, అసలు బాధ ఏమిటో గ్రహించలేరు.పేదవాడి బాధను ఎవరికైనా చూస్తే, వాళ్ళకు కూడా అర్థం కావడం చాలా కష్టం.ఇలాంటి పరిస్థితిలో ఏమి చెప్పవచ్చు, ఏం చేయవచ్చు అన్నది ప్రశ్న.

39.పదుగు రాడుమాట పాటియై ధరఁజెల్లు

నొక్కఁడాడుమాట యెక్కదెందు
నూరకాడుకాని కూరెల్ల నోపదు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: మాటలు కొంత సమయానికి చెబుతాయి, కానీ వాటిని నమ్మడం లేదా వాటి ఆధారంగా వర్థనం లేదా వరం రావడం సవ్యంగా ఉండదు.నిజంగా పట్టుకోవడానికి లేదా నమ్మడానికి కష్టం అవుతుంది, మాటలు ఆ మతిమంతంగా నిలవవు.కూరలు లేదా వంటకాలు వేల సంవత్సరాలు మారకపోతే కూడా, వాటి కదలికలు అవి ఆమోదించబడవు.ఈ విషయాన్ని విశ్వదాభిరామ గమనించండి!

40.పనితొడవులు వేఱు బంగార మొక్కటి
పరగ ఘటము వేఱు ప్రాణమొకటి
అరయఁ దిండ్లు వేఱు ఆఁకలి యొక్కటి
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పనుల కోసం నిష్ఠ వహించడం లేదా శ్రమలు పెట్టడం బంగారానికి సమానంగా ఉంటుంది. శ్రద్ధ పెట్టడం, కష్టపడటం విలువైనది.జీవితం లో ప్రతి ఒక్కరి కోసం ప్రాణం ఎంత ముఖ్యమో, అదే విధంగా (పరగ ఘటము) స్వతంత్రత లేదా స్వయం విలువ ఉంటుంది.సత్యంగా, సుసంవాదంగా ఉన్న వస్తువులు లేదా సంఘటనలు, పరిగణించలేనివి. అసమర్ధతలు, బాధ్యతలు మరింత ప్రయోజనాన్ని ఇవ్వవు.ఈ విషయాన్ని విశ్వదాభిరామ గమనించండి!

41.పనసతొనలకన్నఁ బంచదారలకన్న
జుంటితేనెకన్న జున్నుకన్నఁ
జెఱకురసముకన్నఁ జెలిమాట తీపురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పన్ను పాకిన పుల్ల పసిపండు, లేదా పనస పండు వంటి సంపదలు ఇతర సాధనాలతో పోల్చడం.పద్ధతిగా, సాధారణ పన్ను పుట్టనివ్వడం కంటే మరొక సాధనం, లేదా ప్రక్రియ విలువైనదని సూచిస్తుంది.కొన్ని మాటలు లేదా ప్రకటనలు, జోలికీ ఉన్నవి, కానీ అవి నిజానికి స్వీటుగా ఉండవు.ఈ అంశం విశ్వదాభిరామకు సుప్రసిద్ధమైనది.

42.పాప మనఁగ వేఱె పరదేశమున లేదు
తనదు కర్మములను దగిలియుండు
కర్మ తంత్రిగాక, గనుకని యుంటొప్పు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పాపం, దోషం, లేదా తప్పు మనసుకు సంబంధించినవి; ఈ దోషాలు ఎక్కడివీ అనేది ముఖ్యం కాదు.వ్యక్తి చేసిన కర్మలతో అతడు లేదా ఆమె బాధితుడు అవుతుంది.కర్మ, లేదా వ్యక్తి చేసిన పనులు, వాటి ఫలితాలతో సహజంగా సంబంధం కలిగి ఉంటాయి. తప్పులు లేదా పాపం కూడా తన కర్మల ఫలితమే.ఈ విషయాన్ని విశ్వదాభిరామ వేదంగా చెప్పే ఉద్దేశం.

43.పాపపుణ్యములును పసిమిగా పెఱిగినా
ధరను నరయ యోగి యెఱుగుఁగాక
లోనిపొందికఁగని లోహముల్‌ గూర్పరో
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పాపాలు మరియు పుణ్యాలు, లేదా కర్మలు, ఒకదానితో మరోటి సేకరించబడుతాయి, పసిమి (పరిమాణం) వంటి చెడును లేదా మెరుగును అందిస్తాయి.నిగ్రహం చేసిన లేదా తపస్సు చేసిన వ్యక్తి (యోగి) ధర్మాన్ని అర్థం చేసుకుంటాడు.లోహం (తుల్యం) కోసం ప్రయత్నం చేయడం లేదా సాధించదగినది, కానీ సత్యముగా లోపం లేకుండా ఉండాలి.ఈ సత్యాన్ని విశ్వదాభిరామ చెప్పాలని సూచన.

44.పప్పులేని కూడు పరుల కసహ్యమౌ
నప్పులేనివాఁడె యధిక బలుఁడు
ముప్పులేనివాఁడు మొదల సుజ్ఞానుఁడు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పప్పులేని కూడు (కొరత) ఉన్న పట్టు (పట్టు) ఇతరులకు కనబడే వ్యర్ధత. అంటే, అవసరమైన వనరులు లేకపోవడం పరమ అవమానాన్ని కలిగిస్తుంది.నప్పులేని వ్యక్తి (తప్పులేని) అత్యంత బలవంతుడు. అంటే, సత్యంగా మిమ్మల్ని తీసుకువెళ్లేవాడుగా ఉంచబడతాడు.ముప్పులేని వ్యక్తి మొదట సుజ్ఞానాన్ని పొందగలడు. అంటే, ఆయన అభివృద్ధి చెందే గుణాలు మరియు సూర్యగుణాలు కలిగి ఉంటాడు.ఈ సత్యాన్ని విశ్వదాభిరామ ప్రకటించాల్సిందిగా సూచన.

45.పాముకన్న లేదు పాపిష్టి జీవము
అట్టి పాము చెప్పి నట్టు వినును
ఇలను మూర్ఖుఁ దెలుప నెవ్వరి వశమురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పాపాలు, తప్పులు ఉన్న జీవానికి పాములు లేని లాంటి పరిస్థితి. ఇది చాలా ప్రమాదకరం, ఎందుకంటే పాపాలు జీవుడి జీవితంలో పెద్ద అవరోధాన్ని కలిగిస్తాయి.ఒక వ్యక్తి తాను ఏవైనా తప్పుల్ని చెప్పినప్పుడు, పాములు నొక్కినట్లు మాత్రమే వినుతాడు. అంటే, అతను తన తప్పులు, పాపాలు అంగీకరించడు.మూర్ఖుడు, అర్ధమేమిటో తెలియని వ్యక్తి ఏదీ అర్థం చేసుకోడు; ఎవరికీ అది తెలిసి, ఎవరి ఆధీనంలో ఉంటుందో తెలుసుకోడు.ఈ విషయాన్ని విశ్వదాభిరామ తెలియజేస్తూ, వినగలరు.

46.పరఁగ జలకమాడి పట్టెనామముదీర్చి
నీరుకావిపంచె నెగడఁగట్టి
వారకాంతఁజూచి వ్రతమెల్ల మఱచురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: నామమును పఠించడానికి (ఆధ్యాత్మిక ప్రణాళికను) పచ్చని నీటిలో ముడుచు మట్టిని పట్టుకుని. అంటే, ఇతరులకు దీక్ష ఇస్తున్నప్పుడు, నీటి పాడుదనం వంటి అర్ధం లేకుండా ఉంటుంది.నదికి నీరు పంపినట్టు (అయినా) అది నీరు ఇస్తే, ఈ క్రియ ప్రకారం అది దాని పని పూర్తి చెయ్యదు. నదిలో నీరు లేకపోతే, అది నీరు పంపించే విధానంగా ఉపయోగపడదు.వ్రతాలు (ఆధ్యాత్మిక కర్తవ్యాలు) అన్ని మాత్రమే అనుకూలంగా ఉంటాయి, కానీ ఒకరి వల్ల తెలియకుండా పాలు తెచ్చినట్టు కాకుండా.ఈ విషయాన్ని విశ్వదాభిరామ తెలియజేస్తూ వినగలరు.

47.పరఁగ బొమ్మగుడ్డు పరికించి చూచిన
కులముల నిలయందుఁ గూడఁబెట్టు
నందఱొకటఁ గలియ నన్నదమ్ములె కదా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పరమార్థం (అర్థం) లేకుండా, బొమ్మల శిల్పాలను పరీక్షించడం (మూల్యం చెక్ చేయడం) సాధించదగినది.కులాలు, వివిధ భేదాలు, అందరికీ ఆస్థానం లేకుండా ఉంటాయి.నంద అనే ఒకటే ఉంటుందా? ఇది పులకించని అసలు చిహ్నం, అటువంటి ధర్మాన్ని కలిగి ఉండాలి.విశ్వదాభిరామ ఈ విషయం వినవచ్చు.

48.పరఁగ ముందఱ తమ బ్రతుకుతె ర్వెఱుఁగక
సకల సంపదలును సతము లనుచు
జలముఁ బాయు చేఁపచంద మేర్పడి తుద
గతియువేఱెలేక గలుగు వేమా!

అర్థం: పరమార్థం (అర్థం) లేకుండా, బొమ్మల శిల్పాలను పరీక్షించడం (మూల్యం చెక్ చేయడం) సాధించదగినది.కులాలు, వివిధ భేదాలు, అందరికీ ఆస్థానం లేకుండా ఉంటాయి.నంద అనే ఒకటే ఉంటుందా? ఇది పులకించని అసలు చిహ్నం, అటువంటి ధర్మాన్ని కలిగి ఉండాలి.విశ్వదాభిరామ ఈ విషయం వినవచ్చు.

49.పరఁగ రాచకులము పాతిన ధనమెల్ల
భటులపాలు కవులపాలు తలఁప
నొనర హీనజనుని ధనము దాయాదుల
పాలు జారకాంత పాలు వేమ!

అర్థం: రాజు, మహానుభావుల వద్ద ఉన్న ధనం, వారి వ్యక్తిత్వం, శ్రేష్టత వంటి వాటిని సూచిస్తుంది.పండితులు, కవులు మరియు ఇతర వ్యాసంగాలవారు కూడా తమ ప్రాప్యాలు, వారసత్వాలు, గొప్పతనం గురించి మాట్లాడుతారు.పరిమితమైన, తక్కువ స్థాయిలో ఉన్న జనుల ధనం వారసత్వం లేదా ఇస్తామని భావించబడదు.కనీసం పాడు ప్రవర్తన వల్ల కూడా కొంత దయ లేకుండా ఉంటే, కదా!

50.పరఁగ లేమిచేత బంధువుల్‌ పగవారు
పరఁగ లేమిచేతఁ బరము తప్పు
పరఁగ లేమిచేతఁ బరపతి దప్పురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: అతి ముఖ్యమైన విషయములు లేదా అవసరమైన అంగీకారాలు లేకపోతే, బంధువులు కూడా విరహం, వేదన అనుభవిస్తారు.అవసరమైన అంశాలు లేకపోతే, ప్రధాన బాధ్యతలు కూడా తప్పిపోయి పోవచ్చు.అవసరమైన లేదా అవసరమైన అంశాలు లేకపోతే, బాధలు, కష్టం లేదా పతనం జరుగుతుంది.

51.పరఁగఁదానొసఁగక పరులు చెప్పినదైన
నియ్యజాలకవిధి నెసఁగువాఁడు
పొట్టుఁదినెడులండి బువ్వలు పెట్టునా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఇతరుల మాటలు, నిబంధనలు, లేదా నియమాలు గమనించకుండా ఏదైనా చేయడం.ఆ నియమాలను పాటించకుండా చేస్తే, ఒక విధి నిబంధనతో సంబంధం లేకుండా పనిచేస్తాడు.పొట్టను కనుగొనడానికి ఎంతగానో ప్రయత్నం చేస్తాడు, ఇతరులు చేసిన పొరపాట్లు లేదా తప్పులేంటి.

52.ప్రాఁతచేసిన నర్తనల్‌ పదటఁగలిపి
క్రొత్తనర్తనఁ జేతురు కోడెకాండ్రు
కన్నతల్లిని విడనాడి కష్టపెట్టి
యన్యకాంతలఁ బోషించునట్లు వేమ!

అర్థం: పురాతన కాలంలో చేసిన నర్తనాన్ని, దానిలో ఉన్న కళను, ప్రతిభను ఎలాగో మర్చిపోకూడదు.నూతన నర్తనం, కొత్త రీతులు, కొత్త శైలులు, కోడె కాండ్రు అంటే అభ్యాసాన్ని, నైపుణ్యాన్ని, లేదా నైపుణ్యాన్ని సూచిస్తుంది.తల్లినీ విడిచిపెట్టి, కష్టపడుతూ మరొక పథాన్ని అనుసరించడం.అన్య నర్తనాలను గౌరవించి, ఇతరుల చేతులలో తప్పులు, దుర్లక్షణాలను గమనించి వాటిని పెరిగించడం.

53.ప్రాకటమున నిట్టిలోకములోఁ గుంటి
పల్లెముత్తఁ డెన్న పరమగురుడు
అన్నదానమునను హరిపూజచేతను
హరుని లోనఁగలసె నరయ వేమా!

అర్థం: ఈ జగత్లో ఉన్న వ్యక్తులు, వారి ప్రవర్తన గురించి అనవసరమైన సమాచారం.పల్లె ప్రజలు ఎవరికైనా పరమ గురువు అవుతారు, వారిని ఆప్యాయంగా ఆదరిస్తారు.అన్నదానం (ఆహారం ఇచ్చే కర్మ) మరియు హరి పూజ (భగవంతుడి పూజ) చేతన (ద్వారా).హరుణి (శివుడు) లోన (లోపల) ప్రవేశించి, నర (వ్యక్తి) ఎలా ఉండాలో, అనగా శివుని లోన ఉండే విధి ఎలా ఉండాలి?

54.పరగ చెట్టుఁబెట్టి పాలింప కుండెనా
వెలుగుదాటి వీధి వెళ్ళిరాఱు
ఆడువారి చిత్త మటువలె నుండురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: చెట్టు నాటడం మరియు నాటిన చెట్టును చూసుకోవడం గురించి సూచిస్తుంది. అలాగే, ఈ కృషి ద్వారా ఎలాంటి లాభం ఉందా అని ప్రశ్న చేస్తోంది.వెలుగు లేకుండా (అర్థం లేకుండా) వీధులలో తిరగడం, అది తప్పు అని సూచిస్తుంది.ఆడువారి మనసు మటుకు (సాధారణంగా) ఉండదు, మరియు ఇది వివిధ పరిస్థితుల్లో ఎలా ఉంటుందో అని పేర్కొంటుంది.

55.పరగ నీవఱకును పడినపా ట్లెఱుగక
ఘనుఁడుగాగ మనుజుఁ డనఁగఁ బుట్టి
కీడు మే లెఱుఁగక క్రిందాయెఁ జూడరా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: మీరు పడి (తిరిగి) బయటకు వచ్చినప్పుడు, మీకు తెలియకపోవడం లేదా మీకు ఎలాంటి అవగాహన లేకపోవడం గురించి సూచిస్తోంది.ఒక వ్యక్తి ఇబ్బందులు (మరియు) పడి లేదా ఇతరులు జ్ఞానం లేదా అవగాహనను ప్రదర్శిస్తాడు.దివ్యమైన అవగాహన లేకుండా మీరు ఎలా ఉన్నా, అది ఆంతర్యానికి (అంటే లోపలి స్థితి) సంబంధించినదిగా ఉంటుంది.

56.పరగ రాతిగుండు పగులఁగొట్టఁగ వచ్చుఁ
గొండలన్ని పిండిగొట్టవచ్చు
కఠినచిత్తు మనసు కరగింప రాదయా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: మీరు రాతితో నిర్మించబడిన గుండు (పాకం)ను పగులగొట్టాలంటే, అది చాలా కష్టమే.కానీ, ఈ గుండు గురించి చెప్పిన విధంగా, కొండలను మరిగించడం లేదా పిండగొట్టడం సాధ్యం కాదు.కఠినమైన మనసు లేదా ఒక వ్యక్తి చిత్తాన్ని మార్పు చేయడం చాలా కష్టం.

57.పరగనింతవరకు పడినపాటెరుగరు
ఘనతనొప్పు మనుజుడనగ బుట్టి
కీడు మేలెరుగుక క్రిందాయె జూడరా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!

అర్థం: ఒక వ్యక్తి, అతనికి సరిపోయే పరిస్థితి వచ్చినప్పుడు లేదా చివరకు పడిపోయే (తాకించే) సమయానికి మాత్రమే, అది సరిగ్గా ఎలా ఉందో అర్థం చేసుకుంటాడు.ఘనత లేదా గౌరవం కోసం శ్రమించడం, ఎక్కువగా అనుభవం ఉండదు. ఈ ఘనతను అర్థం చేసుకోవడం కూడా, అనుభవం అవసరం.మంచి లేదా చెడ్డది అర్థం చేసుకోవడం, సైన్యంలాగే (లొంగిపోవడం) మనకు తెలుసు.

58.పరగనిలను ముందు బ్రతుకుతీరెరుగక
సకల సంపదలను సతములనుచు
కర్మ మర్మములను కనలేరు మూర్ఖులు
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!

అర్థం: ఇలాంటి మూర్ఖులు ముందు వారి జీవితం లేదా సత్యం గురించి సరైన అవగాహన లేకపోవడం.ఈ మూర్ఖులు, అన్ని భౌతిక సంపదలను మరియు శారీరక ఆనందాలను మాత్రమే నమ్ముతారు.కర్మల యొక్క నిజమైన అర్థం లేదా మర్మాన్ని ఈ మూర్ఖులు గ్రహించలేరు.

59.ప్రజ యొనర్చుచెడ్డ ప్రభువుకు వచ్చును
ప్రభువు మంచికొరత ప్రజలకు సగము
ప్రభు వొనర్చు చెడ్డ ప్రజల కేలరాదురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ప్రజల తప్పుడు చర్యలు, వారి అధికారం కలిగిన ప్రభువుకు చేరుకుంటాయి.ప్రభువు యొక్క మంచితనము, ప్రజలకు సమానంగా లభించదు.ప్రభువు చెడ్డ ప్రజలను మర్చిపోయినా, వాటి చెడు ప్రభావం అవ్యక్తమవుతుంది.

60.ప్రజ లెఱుంగ బ్రదుకుఁ బట్టభద్రుఁడు గాఁడు
పైఁగిరీటముండు బ్రహ్మగాఁడు
ఓగుఁ దెలిసి పలుకు యోగీశ్వరుఁడు గాఁడు
అట్టివానిఁ దెలియ నగును వేమ!

అర్థం: ప్రజల బ్రతుకు ఎలా ఉందొ తెలుసుకొని, ధనవంతుడిగా ఉన్నాడు.పెద్ద పీఠం ఉన్న బ్రహ్ముడు పర్యవేక్షణతో ఉన్నాడు.నిజంగా తెలుసుకొని, మాట్లాడే యోగి అనే విధంగా ఉన్నాడు.ఇలా ఉండే వ్యక్తి గురించి తెలుసుకోవాలి, అనుమానించవద్దు.

61.ప్రాణ లింగ మెన్నఁ బ్రార్థించి కీర్తించి
కట్టివేయ నేమి కల్గఁజేసె
నఖిలజనులకెల్ల నానందమే సాక్షి
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ప్రాణం మరియు లింగాన్ని అత్యంత ప్రభావవంతంగా వర్ణించి, వాటి మహిమను ప్రస్తావిస్తూ కీర్తిస్తూ,నేడు ఏమి కూడా అడ్డుకోవడం లేదా నాశనం చేయడం సాధ్యం కాదు.అందరి జనులకు సాక్షిగా, ఈ విషయం వారికి ఆనందాన్ని కలిగిస్తుంది.విశ్వదాభిరామ! వినవలసినది ఏమిటంటే, ఈ మాటలు అందరికి ఆనందాన్ని మరియు శాంతిని అందిస్తాయని.

62.ప్రణవ మరయలేక భక్తుఁడు గాలేఁడు
జ్యోతి నరయలేక జోగికాఁడు
నిత్య మరయలేక నిర్వాణికాఁడయా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ప్రణవం (ఓం) యొక్క ఉపాసకుడు లేదా భక్తుడు, అది ఏమాత్రం మరవలేడు లేదా దానిని తేలికగా తీసుకోలేడు.జ్యోతి (కాంతి) లేదా ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానం లేకుండా యోగి కూడా అవుతాడు, కానీ అది సరిగా లేకపోతే, అతను సకల అనుభవాలను పొందడు.నిత్యాన్ని లేదా శాశ్వతతను మరచిపోయిన వ్యక్తి, నిజంగా నిర్వాణాన్ని (ముక్తి) పొందలేడు.విశ్వదాభిరామ! వినవలసినది ఏమిటంటే, ప్రణవం, జ్యోతి, మరియు నిత్యం సంబంధించి ఏదైనా వాస్తవం లేకపోతే, ఆ వ్యక్తి నిజంగా ఆధ్యాత్మిక విజ్ఞానం పొందలేడు.

63.ప్రణవ మెఱుఁగఁ బోఁడు భక్తుఁ డెప్పుడు గాఁడు
జ్యోతియెఱుఁగఁ బోడు యోగిగాఁడు
నిత్య మెఱుఁగ వాఁడు నిర్వాణిగాఁడయా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ప్రణవం (ఓం) అనే సూత్రాన్ని ఎప్పుడూ పాఠంచేయడం లేదా అనుసరించడం, భక్తుడికి అవసరం.యోగి జ్యోతి (ఆధ్యాత్మిక కాంతి) ను తెలుసుకోవాలి మరియు అంగీకరించాలి.నిత్య (శాశ్వతత) యొక్క సత్యాన్ని తెలుసుకోకుండా, నిర్వాణాన్ని (ముక్తి) పొందడం సాధ్యం కాదు.విశ్వదాభిరామ! వినవలసినది ఏమిటంటే, ప్రణవం, జ్యోతి, మరియు నిత్యత్వం యొక్క అవగాహన లేకుండా నిజమైన ఆధ్యాత్మిక విజ్ఞానం సాధించలేడు.

64.ప్రణవమంత్రమహిమ భావింప లింగంబు
మూడుమూర్తులందు మొనసియుండు
నతని నెఱిఁగి కొలువ నన్యుల వశమా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ప్రణవ మంత్రం యొక్క మహిమను భావించడం ద్వారా, లింగం (శివుని రూపం) యొక్క తాత్త్వికతను తెలుసుకోవచ్చు.ఈ అర్థం, త్రిమూర్తులలో (బ్రహ్మ, విష్ణు, శివ) ప్రణవమంత్రము యొక్క మహత్త్వాన్ని తెలుసుకోడం, ముఖ్యంగా శివుని దివ్య స్వరూపంలో (లింగం) కనుగొనడం.తాత్త్విక అర్థాన్ని సరిగ్గా గ్రహించకపోతే, ఇతరుల అనుసరణకు కేవలం నమ్మకం ఉంచడం మాత్రమే లభిస్తుంది.విశ్వదాభిరామ! వినవలసినది ఏమిటంటే, ప్రణవమంత్రము యొక్క మహిమను సత్యంగా భావించకుండా, అద్భుతమైన అర్ధాన్ని అందుకోవడం సాధ్యం కాదు.

65.ప్రేతయన్న మనుచుఁ బ్రీతితోఁ బిలిపించి
కాకులకును బెట్టు కర్ములార
కాకులందు నేమి ఘనులకుఁ బెట్టుఁడీ
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ప్రేత (మరణించకపోయిన వ్యక్తి) లాంటి పద్ధతిని బ్రీతిగా (సహనం లేదా ధైర్యంతో) మానవులు అంగీకరించారు.మరణించనివారి జీవితాన్ని, కర్మలను విచారించడంలో సహనంతో వ్యవహరిస్తారు.కానీ, సమాజంలో ఘనత కలిగినవారికి కర్మల గురించి ఎలా వ్యవహరించాలో ప్రత్యేకంగా చూడవద్దని సూచిస్తుంది.విశ్వదాభిరామ! వినవలసినది ఏమిటంటే, ఘనత గల వ్యక్తులు కూడా సాధారణమైన కర్మలను తీర్చడం కొరకు, సమానమైన ధైర్యం లేదా సహనాన్ని చూపించాలి.

66.పరధనమ్ములకును బారుగా చెయిపట్టి
సత్యమింతలేక చారుఁడయ్యె
ద్విజుఁ డనుకొనుఁదాదు తేజమింతయు లేక
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: విదేశాలకు బారుగా బారులు (పరిశ్రమలు) లేకపోవడం.సత్యం తెలియని పరిస్థితుల్లో చారురణ (చారిత్రకంగా నిజమైన సమాచారం) ఎలా ఉంటుంది?ద్విజులైన (శాస్త్రవేత్తలు లేదా పండితులు) తమ తేజం (పాండిత్యము) లేకుండా ఎలా ఉండవచ్చు?విశ్వదాభిరామ! వినవలసినది ఏమిటంటే, సత్యాన్ని తెలియచేసేవారు, ద్విజులైన వారు తమ తేజం లేకుండా ఉండవచ్చు.

67.పరధనములను చెయిపట్టెను మిక్కిలి
స్వంతమింతలేక జారుడయ్యె
ద్విజుడనుకొను తాను తేజమింతయులేక
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!

అర్థం: విదేశీ వస్తువులను మరియు వస్త్రాలను ఎక్కువగా పట్టుకోవడం.స్వంతమైనది లేకుండా ప్రాథమిక అవసరాలు పోయడం.ద్విజులు (పండితులు) తమ స్వంత తేజం లేకుండా ఉండడం.విశ్వదాభిరామ! వినవలసినది ఏమిటంటే, విదేశీ వస్తువుల మీద ఆధారపడకుండా, స్వంతమైన దానిని పెంచుకోవాలి, మరియు ద్విజులు తమ స్వంత తేజాన్ని (పాండిత్యాన్ని) సాధించాలి.

68.పరనారీ దూరగుడై
పరధనముల కాసపడక పరహితదారై
పరులలిగిన దానలుగక
పరులెన్నగ బ్రతుకువాఁడు ప్రాజ్ఞుఁడు వేమా!

అర్థం: ఇతరుల భార్యల నుంచి దూరంగా ఉండి, అనైతిక సంబంధాలకు దూరంగా ఉండాలి.ఇతరుల ధనాన్ని ఆశించకూడదు, ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ ఇతరుల సొమ్మును కాంక్షించకూడదు,ఇతరులకు మేలు చేసే మార్గంలో నడవాలి, ఇతరులకు సహాయం చేయాలి,ఇతరులకు లాభం కలిగించే పనులు చేయాలి, వారితో అన్యాయం చేయకూడదు,ఇతరుల క్షేమం కోరుతూ బ్రతికేవాడు నిజమైన జ్ఞాని అని వేమన చెబుతున్నారు.

69.పరిపక్వ మొప్ప శిష్యుని
కురమందలి బయలుచూపి యుద్ధతిమీఱన్
పరిపూర్ణమందచేసెడు
గురుడు పరబ్రహ్మమైన గుణనిధి వేమా!

అర్థం: శిక్షణలో మరియు బోధనలో సంపూర్ణంగా పండిన, అంటే పూర్ణ జ్ఞానంతో ఉన్న శిష్యుడు,గురువు అతని శిష్యుని విశ్వాసాన్ని పరీక్షించడానికి కటిన పరీక్ష లేదా సవాలును ముందుకు ఉంచుతారు. ఈ పరీక్ష లేదా సవాలును (యుద్ధం) తలకెత్తుకుంటూ శిష్యుడు తన సత్తాను నిరూపించుకుంటాడు,శిష్యుడు ఆ పరీక్షను సాఫల్యంగా దాటి, పరిపూర్ణతను పొందగలిగినప్పుడు, అతడు పూర్తిగా తను నేర్చుకున్న విషయాలను అనుసరించి జీవించడం ప్రారంభిస్తాడు,ఇక్కడ గురువు పరబ్రహ్మ (సర్వశక్తిమంతుడు) లాగా ఉంటుంది, గురువు అనేక గుణాల (దివ్య లక్షణాల) తో నిండి ఉంటాడు.

70.పరబలంబుఁజూచి ప్రాణరక్షణమున
కుఱికి పాఱిపోవు పిఱికినరుఁడు
యముఁడు కుపితుఁడైన నడ్డ మెవ్వండయా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఇతరుల బలాన్ని చూసి తన ప్రాణాన్ని కాపాడుకోవడానికి కుఱికి పారిపోవడం,భయపడిన వ్యక్తి ఆపద సమయంలో భయంతో పారిపోవడం,యముడు (మృత్యుదేవుడు) కృప చూపకపోతే, ఎవరూ చావు నుండి తప్పించుకోలేరు,వేమన గారు ప్రపంచంలోని అందరికి ఇది తెలుసుకోమంటూ ఈ పద్యం ద్వారా చెప్పారు.

71.ప్రభుని కిచ్చునట్లు పేదలకియ్యరు
వనిత కిచ్చునట్లు వడుగు కీరు
సురకు నిచ్చునట్లు సుమతుల కియ్యరు
మనసు పదిలపడదు మహిని వేమా!

అర్థం: మానవులు గొప్ప ప్రభువులకు, ధనవంతులకు, గొప్ప వ్యక్తులకు ఇచ్చినట్లు పేదవారికి సహాయం చేయరు,ఒక వనిత (సామాజిక మైన గౌరవం కలిగిన స్త్రీ)కి ఇచ్చినట్లు, ఎవరికైనా (వడుగు, ఇష్టం లేని వ్యక్తులకు) ఇస్తూ చిన్నచూపు చూస్తారు,దేవతలకు ఇచ్చినట్లు, న్యాయంగా, నిజాయితీగా సహాయం చేయరు,మనసు స్వార్థపూరితంగా, అన్యాయంగా ఉండినపుడు, ఎవరికీ శాంతి లేదు.

72.ప్రభువు కోఁతియైనఁ బ్రగ్గడ పందియౌ
సైనికుండు పక్కి సేన పసులు
ఏనుఁగు లశ్వము లెలుకలు పిల్లులు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఒక ప్రభువు (నాయకుడు) కోతి లా అగడ్తుంటే, అతడి పందెం (నిర్ణయం) కూడా కోతి లా పరిపాకం లేని (పెద్దగా ఉపయోగపడని)దిగా ఉంటుంది,ఒక సైనికుడు పక్కి (చిట్టడవి పక్షి) లా బలహీనంగా ఉంటే, అతడి సైన్యంలోని వ్యక్తులంతా అలాగే బలహీనులు అవుతారు,ఏనుగులు లేదా గుఱ్ఱాలు లాంటి శక్తిమంతమైన జంతువులు ఎలుకలు లేదా పిల్లులు లా ఉంటే, వాటి శక్తి, ప్రభావం లేకుండా పోతుంది,వేమన గారు ఈ అంశాలను తెలియజేస్తూ ప్రపంచంలోని అందరికీ ఈ సందేశాన్ని చెబుతున్నారు.

73.పరమహంస ననుచు వరవఁ గట్టుక భూమి
పరధనముల కాసపఁడెను వాఁడు
పరమహంస గాఁడు పరమహింసుఁ డటండ్రు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఒక వ్యక్తి తనను పరమహంస (సన్యాసం, త్యాగం చేసిన మహాత్ముడు) అని చెబుతాడు, తనకు ఉన్న మానసిక మరియు శారీరక ఆస్తులు అన్నీ త్యాగం చేసాడని ప్రకటన చేస్తాడు,కానీ ఆ వ్యక్తి, ఇతరుల ధనాన్ని, ఆస్తిని ఆశించి, దానికోసం కాంక్షిస్తాడ,అలాంటి వ్యక్తి నిజమైన పరమహంస కాదు, అతను నిజానికి పరమహింస, అంటే అతను ఒక వంచకుడు,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని తెలియజేస్తూ, అందరికీ ఈ నిజాన్ని బోధిస్తున్నారు.

74.ప్రియము సత్యమెప్డు పృథివిఁ బల్కెడువాని
నోరె యమృతవాపి మారులేదు
అనుదినంబుచూడ ననృతమాడెడినోరు
నోరె కాదు క్రింది నోరు వేమ!

అర్థం: ఎప్పుడూ ప్రేమతో, నిజాయితీగా, సత్యాన్ని మాట్లాడే వ్యక్తి,అటువంటి వ్యక్తి మాటలు అమృతంలా తీయగా, శుభప్రదంగా ఉంటాయి,కానీ, ప్రతి రోజూ అబద్ధాలు, అసత్యాలు మాట్లాడే వ్యక్తి,అటువంటి వ్యక్తి నోరు నిజమైన నోరు కాదు, అది కేవలం క్రింద (తీవ్రంగా, నీచంగా) ఉన్న నోరు మాత్రమే.

75.ప్రియములేని విందు పిండివంటలచేటు
భక్తిలేని పూజ పత్రిచేటు
పాత్ర మెఱుఁగ నీవి బంగారు చేటురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ప్రేమ లేదా ఆత్మీయత లేకుండా ఇచ్చే విందు, ఎన్ని రకాల పిండి వంటకాలు ఉన్నా కూడా, ఆస్వాదనీయంగా ఉండదు,భక్తి లేకుండా చేసే పూజలో ఎంత అందమైన పుష్పాలు ఉపయోగించినా, ఆ పూజ భగవంతునికి ప్రీతికరంగా ఉండదు,బంగారంతో చేసిన పాత్ర ఎప్పుడూ మెరిసి ఉంటుందా? అది సరైన ఉపయోగం లేకుంటే అది విలువ కోల్పోతుంది,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచంలోని అందరికీ తెలియజేస్తున్నారు.

76.పరయువతిరతంబు పాటించి కోరిన
కోటిపూజలెల్లఁ గొల్లఁబోవు
సెగకు పొంతనున్న చెడదె తాపముచేత
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఎవరో ఇతరుల భార్యతో అసాంఘిక సంబంధం కలిగి ఉండి, తప్పుడు ప్రవర్తనను అనుసరించి,ఎంత కోటి పూజలు చేసినా, ఆ పాపం పోదు. పూజలతో పాటు, నీతిని పాటించకపోతే వాటికి విలువ ఉండదు,పొగకు మరియు వేడికి మధ్య పొంతులు ఉన్నట్లే, అప్రవర్తనకు మరియు దాని ఫలితాలకు సంబంధం ఉంటుంది. చెడు పనులకు చెడు ఫలితాలు ఉంటాయి,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచంలోని అందరికీ తెలియజేస్తున్నారు.

77.ప్రళయకాలమందు ప్రమధులచేతను
నష్టమైరిగాదె నాటిజనులు
తెలియనేరరైరి దేవుని ద్విజులెల్ల
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ప్రళయకాలం (సర్వనాశనం లేదా కష్టకాలం) వచ్చినప్పుడు, ప్రమధులు (దేవతలకు సేవ చేసే గంధర్వులు, దేవతల బృందం) లేదా ఇతర శక్తులచేత, ప్రజలు నష్టపోతారు,కష్టసమయంలో, ప్రజలు నష్టపోతారు, కానీ దాని కారణాలను పూర్తిగా గ్రహించలేకపోతారు,వారు (ప్రజలు) దేవుని గురించి, సత్యం గురించి పూర్తిగా అవగాహన లేకుండా ఉంటారు, మరియు కష్టాలను ఎదుర్కోవడంలో తమ బలాన్ని కోల్పోతారు,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచంలోని అందరికీ తెలియజేస్తున్నారు.

78.పర్వత వనవాసి పరిణామ వర్తన
కూపవాసి కెట్టు గుఱుతుపడును
బ్రహ్మవిష్ణువెంటఁ బ్రాకృతుఁ డరుగునా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పర్వతాలలో నివసించే వ్యక్తి యొక్క జీవితం, అంటే సుదూరంగా, నిఖార్సైన స్థితి,కుప్పలలో నివసించే వ్యక్తి, లేదా పచ్చిక త్రాగుతాడు అనే భావనతో, ఇతరుల కంటే తక్కువ స్థితిలో ఉంటాడు,బ్రహ్మా మరియు విష్ణువు వంటి దేవతల వద్ద కూడా ప్రకృతి విధానం, జీవన పరిస్థితుల ప్రాముఖ్యత నిలబెడుతుంది,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తున్నారు.

79.ప్రస్తుతించువేళ బద్యంబుఁ జదివినఁ
దప్పుదగిలియున్న నొప్పియుండు
వెలఁది సురతవేళ బిత్తరై యొప్పదా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఒకరికి ఉన్న సత్యాన్ని, న్యాయాన్ని బట్టి, అదే సమయంలో ప్రతిఘటించాల్సిన అవసరం ఉంటుంది,కొన్నిసార్లు, దాదాపు ఉన్న నొప్పి లేదా కష్టాల వల్ల మనం అభ్యంతరాలు చెందవచ్చు,కష్టాలను ఎదుర్కొనే సమయంలో మనం నిజమైన సత్యాన్ని లేదా ధర్మాన్ని గుర్తించలేకపోతాం,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచంలోని అందరికీ తెలియజేస్తున్నారు.

80.పేరు సోమయాజి పెనుసింహబలుఁడయా
మేఁకపోతుఁబట్టి మెడలువిఱవఁ
గానిక్రతువువంకఁ గలుగునా మోక్షంబు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: సోమయాజి అనే పేరు గల వ్యక్తి, పెను సింహబలమైనవాడు (అధిక శక్తి కలిగి ఉన్న వ్యక్తి),అతను తన శక్తిని లేదా పటుత్వాన్ని ప్రదర్శించలేకపోతున్నాడు; తన నిజమైన బలాన్ని మెడలు లేకుండా చూపించలేడు,నిజమైన మోక్షం (ముక్తి) పొందాలంటే, కృషి, సత్యం మరియు మోక్షకావలసిన క్రమం అవసరం,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తున్నారు.

81.పరుల కుపకరించి పరుసొమ్ము పరునకు
పరఁగ నిచ్చె నేని పరము గల్గు
పరముకన్న నేమి పావనమా సొమ్ము
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పరుడికి (దానం చేసినవాడికి) రాలేదు, కానీ ఇతరుల సంపదను సేకరించడంలో నైపుణ్యాన్ని చూపించడం,తక్షణంలో ఇతరులకు ఇచ్చిన దానం, అవినీతిని హరించడం ద్వారా నిజమైన సంపద (పరమము) కలగవచ్చు,పరమము (సత్యం)కు దానికంటే ఎక్కువ విలువ కలిగి ఉన్నదేమీ లేదని, పావనమైన సొమ్ము, నిజమైన విలువైనదేమీ ఉండదని చెప్తున్నారు,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తున్నారు.

82.పరుల కుపకరింప పాపక్షయంబగు
పరుల కుపకరింపఁ బట్టుకొమ్మ
పరుల కుపకరింపఁ బరలోక సిద్ధియు
పరుల కుపకరింప బలిమి వేమ!

అర్థం: ఇతరుల సంపదను సేకరించడమ వల్ల కచ్చితంగా పాపం తగ్గుతుంది,కానీ, ఇతరుల సంపదను సేకరించడం ద్వారా నిజమైన సంపదను పొందలేం,ప్రపంచంలో సత్యం కూడా పరిగణించబడుతుంది.

83.పరుల నిందఁజేసి పరులు నావారని
స్థిరము నస్థిరము తెలియలేక
పరఁగ దన్నుఁ జేతఁబట్టుక పెట్టిన
పెట్టుగాదు కట్టిపెట్టు వేమా!

అర్థం: ఇతరుల మీద నింద వేసి, వారిని నిందించడం,స్థిరంగా ఉన్నవారికి కూడా, స్థిరత్వం లేకపోవడం తెలుసుకోకపోవడం,పరస్పర సంబంధం లేదా దానం కేవలం తన ప్రయోజనం కోసం, తన జయాన్ని సాధించడానికి ఉపయోగించడం,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తున్నారు.

84.పరుల మోసపుచ్చి పరధన మార్జించి
కడుపునింపుకొనుట కానిపద్దు
ఋణముసేయు మనుజుఁ డెక్కువ కెక్కునా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఇతరులను మోసపెట్టి, వారి సంపదను తనకు తీసుకోవడం,అయితే, ఇలా చేసినంత మాత్రాన కడుపు నింపుకోలేం (అంతరాత్మ సంతృప్తి పొందలేం),ఎవరి మీదఋణాలు ఉన్నా, ఆ రుణాలను చెల్లించకుండానే అదుపులో ఉంచడము,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తున్నారు.

85.పరులదత్త మిట్లు పాలనఁ జేసిన
నిల స్వదత్తమునకు నినుమడియగు
నవని పరులదత్త మపహరించిన స్వద
త్తంబు నిష్ఫలంబు ధరణి వేమ!

అర్థం: ఇతరుల ఇచ్చిన దానాలను ఉపయోగించి, ఒక వ్యక్తి తన పరిపాలనను నిర్వహించడం,కానీ, స్వంతం (కష్టం లేదా గుణం) యొక్క విలువను గ్రహించకపోవడం,ఇతరుల నుండి దానం తీసుకుని, దానిని తప్పుగా ఉపయోగించి, తక్కువ విలువ వంటిదే అయినా, అసంతృప్తి వచ్చేట్లు జరుగుతుంది,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తున్నారు.

86.పరుస మినుముసోకి బంగారమైనట్లు
కప్పురంబు జ్యోతిఁ గలసినట్లు
పుష్పమందు దావి పొసఁగినట్లగు ముక్తి
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: మరొకరి దానం తీసుకున్నప్పుడు, అది బంగారం లాంటి విలువను కలిగి ఉంటుందని భావించడానికి ప్రేరణ కలుగుతుంది,కప్పురం (కపురం, పఠి)లో ఉండే జ్యోతిని, అనుభవం మరియు వెలుగు చూడడం,పుష్పంలో, దావి (ద్రవ్యం) పొరుగుటకు (పొరపాటు) ఉన్న ముక్తి (విముక్తి),వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తున్నారు.

87.పాల నీడిగింటఁ గ్రోలుచు నుండెనా
మనుజు లెల్లగూడి మద్యమండ్రు
నిలువఁదగనిచోట నిలువ నిందలు వచ్చు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పాల (తేనె) నీడలో నివసిస్తున్నప్పుడు, అసలైన వ్యక్తి ఎలా ఉంటాడు అనేది తెలుసుకోవడం,మానవులు, తమ స్వభావం, లక్షణాలు మధ్యంలో ఎలా ఉంటాయో చూడడం,మనం ఒక స్థిరమైన స్థానం (నిలువ) వద్ద నిలబడటానికి ప్రయత్నిస్తుంటే, నిందలు, విమర్శలు వస్తుంటాయి,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తున్నారు.

88.పాలఁగలయు నీరు పాలెయై రాజిల్లు
నదియు పానయోగ్య మయినయట్లు
సాధుసజ్జనముల సాంగత్యములచేత
మూఢజనుఁడు ముక్తి మొనయు వేమ!

అర్థం: పాలతో కూడిన నీరు రాజీలుగా (ఉపయోగించే విధంగా) మారుతుంది; వృథా పనులు ఒకదానితో మరొకటి కలిసి పని చేస్తాయి,నదులు, తాగడానికి అనుకూలమైనదిగా మారుతాయి,సద్గుణులు కలిగి ఉన్న వ్యక్తులు మరియు సాధువులతో సంబంధం ఏర్పడితే,మూఢజనుడు నిజమైన ముక్తిని (విముక్తిని) పొందడానికి, మోసపెట్టే తత్వాన్ని అర్థం చేసుకోవాలి,వేమన గారు ఈ విషయాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేస్తున్నారు.

89.పిలిచినఁ బల్కకుండు మరి పిల్చిన నేమనకూరకుండుఁ ద
దలఁచిన నెవ్వ రేమనినఁ దన్నునుగాదని నవ్వుచుండు నా
త్మలఁ దలపోయుచుండు నెఱ తత్వము నిత్యము దానయై సదా
తెలిసినయోగి వేమనగతి శివరూపుఁడు నెల్లతావుల

అర్థం: ఒకరి పిలవడముతో జాతకాన్ని మార్చే తత్వం లేని స్థితి,కొన్ని లక్ష్యాలను, వివేకాన్ని పొందకపోవడం,అహంకారాన్ని నశించి, సత్యమైన తత్వాన్ని తెలుసుకోవడం ద్వారా ముక్తిని పొందడం,వేమన గారు, నిజమైన శివరూపాన్ని, యోగి దశను తెలుసుకున్నారని సూచిస్తున్నారు.
90.పాలనీరుక్రమము పరమహంస యెఱుంగు
నీరుపాలక్రమము నెమలి కేల
అజ్ఞుఁడయినవాఁడు నలశివు నెఱుఁగునా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పరమహంసలు, స్వచ్ఛమైన జీవితం మరియు స్థితిని అనుసరిస్తారు. ఈ జీవితం అనేక మార్గాలను సూచిస్తుంది,జీవన మార్గం, మరియు మార్పు ఎలా ఉంటుంది అనేది చెప్పవచ్చు,అజ్ఞానంతో ఉన్న వ్యక్తులు చెడు శక్తి లేదా నలశివలో మునిగిపోతారు.

91.పాలపిట్ట శకున ఫలమిచ్చునందురు
పాలపిట్ట కేమి ఫలము తెలియు
తనదు మేలుకీళ్ళు తనతోడనుండగ
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!

అర్థం: పాలపిట్ట, ఒక శకునం లేదా సంకేతం ఇచ్చే వ్యక్తిగా ఉండవచ్చు,పాలపిట్ట ఇచ్చే సూచనల ఫలితాన్ని అర్థం చేసుకోవడం కష్టం,స్వీయ నిర్ణయాలను తీసుకోవడం, స్వీయ మార్గాన్ని అనుసరించడం ముఖ్యం.

92.పిల్లి యెలుకబట్టఁ బ్రియమున నుండగ
నదియు కోడిఁబట్ట ననుగమించు
మమత విడువకున్న మానునా మోహంబు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పిల్లి ఎడారి పట్టు లేదా నిర్బంధంలో ఉన్నప్పుడు, అది సాధారణం లేదా వాస్తవంగా ఉంటుంది,నది మరియు కోడి ద్వారా ప్రవహించడానికి, వ్యక్తి వెళ్ళే మార్గం గమనించాలి,మమత లేదా ప్రేమను విడిచిపెట్టకపోతే, మోహం మరియు స్వతంత్రతలోను గమనించవచ్చు.

93.పాలలోన బులుసు లీలతోఁ గలిసిన
విఱిసి తునుక లగును విరివిగాను
తెలివి మనసులోన దివ్యతత్వ్తము తేట
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: స్వతంత్రంగా లేదా ఆనందంగా జీవించడం, లేదా అది ఎలా ఉండాలో చూపించడం,స్వతంత్రంగా, విశాలమైన లేదా అందమైన జీవనశైలిని పరిగణించాలి,తెలివి మరియు దివ్యమైన తత్వం మనసులో (చింతనలో) ఉంచడం ద్వారా వ్యక్తి నిజమైన జ్ఞానాన్ని పొందవచ్చు.

94.పాలు పంచదార పాపరపండ్లలో
చాలఁబోసి పండ్లఁ జవికిరావు
కుటిలమానవులకు గుణ మేల కలుగురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పాలు, పంచదార, మరియు పండ్లతో ఉన్న వ్యవహారం లేదా మిశ్రమం,పండ్లలో ఉన్న నాణ్యతను అర్థం చేసుకోవడం లేదా తెలుసుకోవడం,చెడు స్వభావం ఉన్న వ్యక్తులకు నిజమైన సద్గుణం లేదా మేలును ఎలా పొందాలో తెలుసుకోవడం.

95.పాలు పెరుగు వెన్న పాయసాన్నము నెయ్యి
జున్ను లెన్నియైనఁ జూడ పాలె
పొలవంటికులము బ్రహ్మంబు కానరో
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పాలు, పెరుగు, వెన్న, పాయసం, నెయ్యి వంటి ఆహార పదార్థాలు,జున్ను మరియు లెన్ని వంటి పదార్థాలు, ఇవి నాణ్యత లేకుండా ఉండవచ్చు,పూల వంటి పదార్థాలను బ్రహ్మతత్వంతో పోల్చవచ్చా అన్నది అనుమానంగా ఉంటుంది.

96.పలుకుమన్న నేల పలుకక యున్నావు
పలుకుమయ్య నాతో ప్రబలముగను
పలుకుమయ్య! నీదు పలుకు నేనెఱిఁగెద
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: మీరు మాటలు చెప్పినప్పటికీ, వాటి పరిమితి లేదా ప్రభావం తక్కువగా ఉంటుంది,మీరు మాట్లాడే సమయంలో, నా తో సంబంధాన్ని లేదా ప్రభావాన్ని పెంచండి,మీరు మాట్లాడుతున్నప్పుడు, నేను సున్నితంగా వినగలను.

97.పలుగురాళ్ళఁ దెచ్చి పరఁగగుడులు కట్టి
చెలఁగిశిలలసేవఁ జేయనేల
శిలలసేవఁ జేయ ఫలమేమి గల్గురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: చాలా మంది సేవలను అందించటం లేదా గుడులు ఏర్పాటు చేయడం,సేవలను ఇవ్వడం, కాని దాని పక్కన చెడు ప్రభావం లేకుండా ఉండడం,శిలల సేవ (పట్టింపులు లేకుండా) ఎంతమాత్రం ఫలితమూ కలిగిస్తుంది.

98.పలుగువాని కేల పరసమృద్ధి దలంప
పలుగువాని కేల భక్తిపదము
పలుగువాని కేల పరమార్థ తత్వంబు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఇతరుల ఆర్థిక ప్రగతిని, సంపద పెంపొందించడానికి ఎలా సహాయం చేయాలో చెప్పడం,ఇతరులకు నిజమైన భక్తిని ఎలా పెంపొందించాలో చూపించడం,ఇతరుల పరమార్థ తత్వాన్ని తెలుసుకోవడం ఎలా సాధ్యం అవుతుందో వివరిస్తుంది.

99.పలుగువానికేల పదనమృద్ధి దలంప
పలుగువరుస వానిబలిమి దప్ప
చలమువాని కేల సాత్వికధర్మంబు
ఏమి యొకటి ఘనము నిలను వేమా

అర్థం: ఇతరుల ఆర్థిక అభివృద్ధి మరియు సహాయం ఎలా చేయాలో వివరించడం,వారసత్వం లేకుండా, నిజమైన సాయాన్ని అందించడం,సాత్విక ధర్మాన్ని ఎలా మెరుగుపరచాలో మరియు నిలుపుకోవాలో చెప్పడం.

100.పిసిని వాని యింట పీనుఁగు వెడలిన
కట్ట కోలలకును కాసు లిచ్చి
వెచ్చ మాయె నంచు వెక్కి వెక్కేడ్చురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పిసలుగా (దుఃఖంలో) ఉన్న వ్యక్తిని అతని ఇంటికి తీసుకెళ్లడం లేదా సాయం అందించడం,నిత్య అవసరాలకు కాసు ఇచ్చి, వారి పరిస్థితిని మెరుగుపరచడానికి ప్రయత్నించడం,పర్యాటకులు సత్యం మర్చిపోయి, తప్పుడు ప్రతిపాదనల ద్వారా లాభం పొందడం.

101.పసులవన్నె వేఱు పాలెల్లనొక్కటి
పుష్పజాతి వేఱు పూజయొకటి
దర్శనంబు వేఱు దైవంబ యొక్కటి
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పసులు (చిన్న తినుబండారాలు) కోసం ఇచ్చే బహుమతి లేదా దానం, పాల కోసం ఒకటి,పుష్పాలతో (పూలతో) చేయబడే పూజకు ఇచ్చే బహుమతి ఒకటి,దైవ దర్శనానికి ఇవ్వబడే బహుమతి ఒకటి.

102.పుట్టలోన తేనె పుట్టినరీతిని
గుట్టమీఁద మణియు పుట్టువిధము
కట్టెలోన నగ్ని పుట్టినవిధమున
పుట్టి పెట్టవలెను భువిని వేమా!

అర్థం: పుట్టలో తేనె ఎలా ఉత్పత్తి అవుతుందో వివరిస్తుంది,మణులు (రత్నాలు) ఎలా గుట్టలో సృష్టించబడతాయో వివరించడం,కట్టెలో (నిరంతర మార్పు) నగదు (ధనం) ఎలా ఉత్పత్తి అవుతుందో చెప్పడం.

103.పుట్టు బిత్తలి వలె పోవు బిత్తలి వలె;
తిరుగు బిత్తలి వలె, దేహి ధరణి
యున్న నాటి కైన నుపకారి గాలేఁడు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: మన జీవితం పుట్టిన మరియు పోయే (మరణం) అన్నిటి పరిస్థితులు ఒకే విధంగా ఉంటాయి,మానవ శరీరం భూమిలో తిరిగిరాదు, అంటే మానవ జీవితం ఒక సారిగా ఉంటుంది,గతంలో చేసిన మంచి పనిని లేదా సేవను తిరిగి పొందడం కష్టమైపోతుంది.

104.పుట్టుదుఃఖమునను పొరలుదుఃఖమునను
గిట్టుదుఃఖమునను క్రిం దగుదురు
మనుజదుఃఖమువలె మఱిలేదు దుఃఖంబు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పుట్టుక (జన్మ) నుండి మరియు వయస్సు (పెరిగే) నుంచి వచ్చే దుఃఖాలు,చెడు పనులు మరియు ఇతరుల మానసిక బాధలు మరియు అశాంతి,మనుషుల దుఃఖం, మరే ఇతర దుఃఖం తో పోల్చలేము.

105.పుట్టువార లెవరు పుట్టకుందు రెవరు
పుట్టిగిట్టినట్టి పురుషు లెవరు
పుట్టిపుట్టనియట్లు బోధించి చూడరా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పుట్టక ముందు ఎవరు ఉండరు; పుట్టక ముందు మన గురించి ఎవరూ తెలియదు,పుట్టిన తర్వాత, మన జీవితం కష్టంతో నిండినదిగా ఉంటుంది,పుట్టు మరియు మరణం నుండి విముక్తి సాధన, వాటిని అర్థం చేసుకోవడం.

106.పుట్టుశక్తు లైదు పుడమి నటింపగ
వ్రిపులెల్ల వేదవేత్తలండ్రు
శక్తిపుత్రుకులము జగతిలో నెఱుగరో
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పుట్టు శక్తి లేకుండా, భూమి యొక్క కర్మ (పర్యవేక్షణ లేదా కార్యకలాపాలు) ఎలా కొనసాగుతుంది,శక్తి లేకుండా, వేదాలు మరియు వాటి జ్ఞానం ఎలా ఉంటుంది? శక్తి ఉండకపోతే, వేదజ్ఞానం లేని క్షమత,శక్తి ఉన్న వ్యక్తులు, ప్రపంచంలో కీలకమైన పాత్ర పోషిస్తారు.

107.పుడమి నుప్పరంబుఁ బురిగొల్పి జగముల
రక్ష సేయగల్గు రాజు లెవరు
మహిసతి యనుపేర మనుజున కేడదో
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: భూమి పర్యావరణంలో తీసుకునే చర్యలు, ప్రపంచంపై ఎలా ప్రభావం చూపుతాయో వివరించటం,భూమి మరియు పర్యావరణం యొక్క రక్షణ సాధ్యమైనంత వరకు, అది ఎవరికీ సాధ్యం,మహిషి లేదా ఇతర నైతిక బాధ్యతలే ఉన్న వ్యక్తులు (మనుషులు) నుండి, నిజమైన మంచి కార్యాలు చేయగల వాళ్ళు ఎంతమేరకు ఉన్నారు.

108.పుత్తడిగలవాని పుష్ట్రంబు పుండైన
వసుధలోన చాల వార్త కెక్కు
పేదవానియింట పెండ్లయిన నెఱుఁగరు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ధనవంతుల నుంచి వచ్చిన ఆస్తి లేదా ఖ్యాతి ఎక్కువగా గొప్పగా భావించబడుతుంది,ఈ విషయం గురించి ప్రపంచం మొత్తంలో అనేక వార్తలు, వివరాలు ఉంటాయి,పేదల కష్టాలు, వారి వ్యక్తిగత జీవితం గురించి మరింతగా తెలియదు, అనేక కారణాల వల్ల వాటిని గమనించరు.

109.పురహరునకు నేఁతపరువు తానేసిన
స్థిరముగల్గు జ్ఞానజీవ మయ్యె
నేత కేమివచ్చె నిజభక్తి హేతువు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: శివుడికి పూజ లేదా భక్తి ఎలా స్థిరంగా ఉంటుంది, మరియు అది ఎలా అభివృద్ధి చెందుతుంది అన్నది అన్వేషణ,జ్ఞానంతో జీవించడం మరియు పద్ధతిగా ఉండడం,నిజమైన భక్తి యొక్క కారణం మరియు ఎలా సాధించాలో తెలుసుకోవడం.

110.పురుషుఁ డెఱుఁగఁ జంపు భూపతి వినఁజేటు
నఖిలనిందలకును నాలయంబు
పరపురుష గమనము ప్రత్యక్ష నరకము
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఈ ప్రపంచం యొక్క సృష్టికర్త (భూపతి) అయిన దేవుడు మరియు సృష్టికి అనుగుణంగా ఎలా ఉండాలో సూచించటం,మానవుల స్వభావం అన్ని విమర్శలను మరియు తిట్లను సహించగలదా?ఇతరుల వల్ల దేనికి గురవడం నరకంతో సమానమని భావించటం.

111.పురుషుఁడెన్నిగతులఁబుట్టువు మొదలుగఁ
బాపచింతఁజేయు జాపలమున
మహిని కుంటినక్క మాంసముదిన్నట్లు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: మానవుడి జీవన మొదలు మరియు గతం ఎలా ఉంటాయో వివరించడం,మానవుడు తన పితృపరములు మరియు తాత్కాలిక కర్మలను సరిగ్గా ఆలోచించాల్సిన అవసరం,మనిషి యొక్క జీవిత పద్ధతులు, శరీరాన్ని ఎలా ఉపయోగిస్తారో, అది అధికంగా మరియు వివిధ రీతుల్లో ఉంటుంది.

112.పురుషులరసి కొన్ని పుణ్యభూములటండ్రు
బుద్ధిలేదు యిదియు భూమికాదో
పుణ్యమనగనేమి? పురుషుని కర్మమే?
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!

అర్థం: కొన్ని స్థానాలు పుణ్యభూములుగా భావించబడతాయని, కొన్ని వ్యక్తుల ప్రవర్తన లేదా నమ్మకాలకు అనుగుణంగా ఉంటాయి.కానీ, వాస్తవానికి ఆ స్థలాలు నిజంగా పుణ్యభూములు కాని, అందులో కేవలం ఊహలు, నమ్మకాలు మాత్రమే ఉంటాయా?పుణ్యాన్ని ఎలా అర్థం చేసుకోవాలి? ఇది మానవుడి కర్మల ఆధారంగా ఉంటుందా?

113.పుస్తకములు జడలు పులితోలు బెత్తంబు
కక్షపాలలు పది లక్షలైన
మోత చేటు గాని మోక్షంబు లేదయా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: జ్ఞాన, సాధన, లేదా అనేక విషయాలు సేకరించినా, అవి అన్ని మోక్షాన్ని ఇవ్వలేవు,అనేక కష్టాలు, సమస్యలు, మరియు సవాళ్ళు ఉన్నా,మోక్షం, లేదా నిజమైన విమోచనం, ఈ సేకరణలు, పుస్తకాలు లేదా అనేక విషయాలతో సాధించలేము; అది తత్వానికి సంబంధించిన దారిలో ఉండాలి.

114.పూజకన్న నెంచ బుద్ధి నిధానంబు
మాటకన్న నెంచ మనసు దృఢము
కులముకన్న మిగుల గుణమే ప్రధానంబు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఉపాసన లేదా పూజ చేసే ప్రక్రియ కన్నా, బుద్ధి లేదా నిజమైన జ్ఞానం ముఖ్యమైనది,మాటలు లేదా ఉపదేశాలు కన్నా, మనస్సు యొక్క స్థిరత్వం మరియు దృఢత ముఖ్యం,కులం లేదా వంశం కన్నా, వ్యక్తిగత గుణాలు (అచంచలమైన లక్షణాలు) ఎక్కువ ప్రాధాన్యం కలిగి ఉన్నాయి.

115.పూర్ణమైన తనదు భుజబల్మిఁ జూడక
భువిని చెడుగుతోడ పోరరాదు
పాలకుండ కింత పొలసినా సారాయి
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: ఒక వ్యక్తి తన పూర్తిస్థాయిలో శక్తిని లేదా శరీర శక్తిని ఉపయోగించకపోతే,ప్రపంచాన్ని లేదా భూమిని నాశనం చేసే ప్రయత్నం చేయడం, ఆపై ధర్మాన్ని కాపాడటం అవసరం,పాలకులపై దృష్టి పెట్టకుండా, కార్యసాధనకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలి.

116.పూర్వ జన్మమందుఁ బుణ్యంబు సేయని
పాపి ధనము కాశ పడుట యెల్ల
విత్త మఱచి కోయ వెదకిన చందంబు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పూర్వ జన్మలలో నేరాలు లేదా పాపాలు చేసిన వ్యక్తులు,పాపంతో కూడిన ధనం సేకరించడం లేదా దాన్ని నిలుపుకోవడం ద్వారా యే వ్యక్తి మాత్రం తృప్తి పొందలేడు; ఇది ముక్తి కల్పించదు,జ్ఞానం లేదా ధనాన్ని మరిచిపోవడం మరియు దాన్ని పొందడానికి ప్రయత్నించడం; అంటే, గత కర్మల ఫలితాలను మరల చూడటం.

117.పూర్వ వాసనగల పుణ్యాత్ము లెప్పుడు
నూటచెలమరీతి నూరునెప్పు
డెందఱికి నొసంగ నెప్పటి యట్లుండు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పూర్వ పుణ్యాల (గత కర్మల ఫలితాలు) గల వ్యక్తి ఎప్పటికీ.పూర్వపు పుణ్యాలు అనేక మార్గాల్లో కనిపిస్తాయి లేదా అనేక కాలాల్లో ప్రభావం చూపిస్తాయి.ఈ పుణ్యాత్ములు ఎలా ముఖ్యమైనవిగా ఉంటారు, మరియు ఎప్పటికీ ఎలా ఉంటారు?

118.పూలగడ్డి కేల పుట్టించెనాపద
కనకము తనకేమి కలుగజేసె
బ్రహ్మచేతలెల్ల - పాడైన చేతలే
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!

అర్థం: చిన్నపాటి వస్తువులు లేదా పనులు పెద్ద ప్రభావం చూపించవు,ధనం లేదా విలువైన వస్తువులు దానికి ఏమీ ఇవ్వకపోతే,సృష్టికర్త చేతులతో చేసిన పనులు కూడా ఖాళీగా మారవచ్చు.

119.పూసపోగు బెట్టిపురుషునిభుజ మెక్కి
కన్నులార్ప వారకాంత గాదు
తనకు లొంగువారిఁ దడయక చంపురా
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: శ్రమ లేకుండా పుడుతున్న ప్రాప్తి (సంపద) మాత్రమే, పురుషుడు ఆపాదించని, కానీ ప్రాప్తిని నిఘా చేయలేకపోతుంది,నిజానికి, కళ్లను (మనస్సు లేదా విచారాన్ని) తప్పించి, వారు ప్రభావాన్ని తప్పించలేరు,కొందరు (ఆలోచించని వారు) తమ కళ్లను (పరిమితి) లేకుండా, తమతో పాటు హానిని పొందవచ్చు.

120.పూసపోగుపైడి పుట్టంబు విడియంబు
కాయపుష్టిమిగులఁ గలిగియున్న
హీనజాతి నైన నిందురమ్మందురు
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: పూసపోగు అనేది పరిమాణానికి మాత్రమే సంబంధం ఉంది, కానీ ఫలాలు ప్రత్యేకమైనవి కాదు.కానీ, ఉన్నత ఆరోగ్యం లేదా కాయపుష్టి ఉన్నవారు విలువైనవి మరియు అనేక సాధనలను పొందగలరు,తక్కువ స్థాయి వ్యక్తులు ఇతరులను విమర్శిస్తారు.

121.పృథివి కుదక మేగె పృథివిపై మొలకెత్తె
మగుడ పృథివి కేగె మగఁడె సుతుఁడు
ధరణి జనులకెల్ల తల్లియ పెండ్లాము
విశ్వదాభిరామ వినర వేమ!

అర్థం: భూమి పద్ధతిగా పనిచేయదు (సామాన్యంగా మొలకలు తలపెట్టదు),మగుడు లేదా పిల్లలు భూమి (పృథివి) పై దృష్టి పెట్టారు కానీ పెరిగిన మొలకలు తలపెట్టవు,భూమి ప్రజలందరికీ తల్లి వంటి ఉంటుంది, కానీ పెళ్లిళ్లు మాత్రం తమ స్వంత బాటలో ఉంటాయి.

122.పగలుడుగ నాసలుడుగును
వగపుడుగం గోర్కెలుడుగు వడి జన్మంబుల్‌
తగులుడుగు భోగముడిగిన
త్రిగుణంబును నడుగ ముక్తి తెరువగు వేమా!

అర్థం: రోజులు మరియు రాత్రులు సమానమైనవి.పుట్టిన ప్రతి జన్మలో, దాని కాలం పర్వంగా ఉంటుంది,ఈ జీవన భోగం కూడా తగలబడవచ్చు (తాత్కాలికం),త్రిగుణాలను (సత్వ, రాజస, తమస) సమర్థంగా నిర్వహించవలసి ఉంటుంది; ఈ ముక్తి (ఆనందం) మానవుడికి సంతోషాన్ని తెస్తుంది.

123.పరధనంబులకును ప్రాణములిచ్చును
సత్యమంతలేక జారడగును
ద్విజులమంచు నింత్రుతేజమించుకలేదు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్థం: ఇతరులకు ప్రాణసేవ (హితం) ఇవ్వడం వల్ల వ్యక్తి తనకోసం కూడా లాభాన్ని పొందుతాడు,సత్యం లేకపోతే, అవినీతి, దుష్ప్రవర్తన అవశ్యంగా సంభవిస్తుంది.కొన్నిచోట్ల, బ్రాహ్మణులు (వేదపండితులు) మంచితనం, జ్ఞానం, శక్తిని పొందలేదు.

124.పరుల విత్తమందు భ్రాంతి వాసినయట్టి
పురుషుడవనిలోన పుణ్యమూర్తి
పరుల విత్తమరయ పాపసంచితమగు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్థం: ఇతరుల నుండి పొందిన దానంపై ఆధారపడటం, తప్పులు మరియు భ్రాంతులను కలిగిస్తుంటుంది,ఒక వ్యక్తి పుణ్యమూర్తిగా భావించబడినా, అతను నిజమైన సత్యాన్ని లేదా దైవికతను అర్థం చేసుకోలేకపోవచ్చు,ఇతరుల దానం ఆధారంగా పాపం చెయ్యడం, సక్రమమైన ఆత్మశోధన లేకపోవడం.

125.పాల నీటి కలత పరమహం సెఱుగును
నీరు పాలు నెట్లు నేర్చునెమలి
లజ్ఞుడైన హీనుడల శివు నెఱుగునా?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్థం: పరమహంసలు సాధారణ జీవనాన్ని (పాలు, నీటిని) ఎలా మారుస్తారు అనే ప్రశ్న,నీటిని పాలుగా మార్చడం ఎలా సాధ్యం అనే అన్వేషణ,శివుడైనా హీన స్థితిలో ఉంటాడా అన్న సందేహం.

126.పుట్టు పుట్టలేదే పుడమిని జనులెల్ల
పుట్టి గిట్టలేదె పూర్వులెవరు
పుట్టి గిట్టుటెల్ల వట్టి భ్రాంతులు సుమీ,
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్థం: భూమి పుట్టకుండానే ఉంటుంది, ఇది శాశ్వతమైనది,పూర్వ కాలంలో ఉన్న వారూ పుట్టడం వల్ల ఏదీ పొందలేకపోయారు,పుట్టడం లేదా జీవించడం అన్నది భ్రమ మాత్రమే.

127.పెట్టిపోయలేని వట్టి దేబెలు భూమి
బుట్టిరేమి వారు గిట్టరేమి
పుట్టలోని చెదలు పుట్టదా గిట్టదా!
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్థం: భూమి చాలా వరకు మార్పులను వదిలి, తన స్వభావాన్ని ఉంచుతుంది,బుట్టు వంటి పద్ధతులు లేదా పద్ధతులు, నిజమైన ప్రామాణికతను అందించవు,పుట్టలోని తాత్కాలిక విషయాలు (అంతర్జాల లేదా బ్రహ్మాండం) నిత్యమైన నిజాన్ని అందించవు.

128.పంచ ముఖములందు బంచాక్షరి జనించె
పంచ వర్ణములను ప్రబలె జగము
పంచముఖుని మీరు ప్రస్తుతి చేయుండీ
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!

అర్థం: శివుని పంచ ముఖాలలో, పంచాక్షరి మంత్రం ఉంటుంది,(ఈ మంత్రం శివుని ఆయుధముగా మరియు పవిత్ర మంత్రంగా ఆరాధించబడుతుంది),ఈ మంత్రం ప్రపంచానికి ప్రాముఖ్యతను కలిగిస్తుంది, పంచ వర్ణాలు (తత్త్వాలు) దాని ద్వారా ప్రభావితం అవుతాయి,పంచ ముఖుల శివుని నిత్యం ఆరాధన చేయాలి.

129.పండువలన బుట్టె బరగ ప్రపంచము
పండువలన బుట్టె పరము నిహము
పండు మేలెఱింగె బ్రహ్లాదుడిలలోన
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!

అర్థం: పండ్లు మరియు వాటి ఉపయోగం ద్వారా ప్రపంచం నడుస్తుంది, అంటే పండ్లకు ప్రధానమైన పాత్ర ఉంటుంది,పండ్లు పరమాత్మను పొందడానికి ఉపకరించవచ్చు, అంటే పరమాత్మను ప్రాప్తి సాధనలో పండ్ల విశేషమైనదని సూచించటం,బ్రహ్లాదుడు వంటి భక్తులు పండ్లను పవిత్రంగా భావించారు మరియు వాటి ద్వారా దేవుని చేరుకోవడానికి సహాయపడింది.